Çamëria nga Londra në Paris: Çështja çame midis dy Konferencave (1913-1920)

• Author: Lorenc Agalliu
• Position: Historian, Specialist-Arkivist në Arkivin Shtetëror Vendor Durrës
• Pages: 279-285

279

ISSN 2410-759X

Acces online at www.iipccl.org

Balkan Journal of Interdisciplinary Research

IIPCCL Publishing, Tirana-Albania Vol. 1 No. 3

January 2016

Çamëria nga Londra në Paris: Çështja çame midis dy Konferencave (1913-

1920)

Lorenc Agalliu

Historian, Specialist-Arkivist në Arkivin Shtetëror Vendor Durrës

Abstrakt

Ky material studimor paraqet në mënyrë të shkurtër dhe të përmbledhur gjithë kalvarin

nëpër të cilin kaloi çështja çame që nga rënia e Çamërisë nën sundimin grek në vitin 1913,

e deri në përfundim të Konferencës së Paqes në Paris në vitin 1920. Gjithashtu, në këtë

material pasqyrohet në mënyrë të përmbledhur përpjekjet e qeverisë shqiptare, të

shoqatave atdhetare si dhe të popullsisë shqiptare kundër vendimeve të padrejta të

Fuqive të Mëdha për coptimin e Shqipërisë dhe lënien jashtë shtetit të pavarur shqiptar

të krahinës së Çamërisë. Punimi synon të evidentojë qartë vendimet e padrejta të fuqive

evropiane për lënien jashtë shtetit shqiptar të krahinave të banuara nga shqiptarët,

pasojat e të cilave ndjehen ende sot në marrëdhëniet diplomatike të Shqipërisë me vendet

fqinje. Parë në këtë këndvështrim, në procesin e hulumtimit shkencor jemi mbështetur

në metodologjinë e njohjes dhe vlerësimit të materialeve, përfshirë këtu, literaturën

ekzistuese dhe dokumentet historike, duke patur si kriter kryesor, analizën dhe vërtetësinë

e tyre.

Fjalë kyçe: Çamëria, Konferencave (1913-1920), Londër, Paris.

Hyrje

Çamëria e njohur gjerësisht dhe si Thesprotia në greqisht, në lashtësi ka qënë e banuar

prej fisit ilir të Thesprotëve. Emri i Çamërisë përkon me emrin e lumit Thyamis

(Kalamas), që kalon nëpër këtë krahinë. Krahina e Çamërisë, e cila në pjesën më të

madhe sot ndodhet në brendësi të territorit grek, shtrihet në pjesën perëndimore të

Epirit. Ajo është një krahinë përgjithësisht malore, me sipërfaqe totale prej 4000 km

katrorë dhe me një shtrirje të konsiderueshme në bregdet me një gjatësi prej 100

km.1 Në pjesën veriore, ajo shtrihet deri në afërsi të Delvinës, në jug kufizohet me

Gjirin e Artës, në perëndim ka dalje në detin Jon, ndërsa në lindje laget nga pellgu

i Janinës.2 Nga e gjithë krahina, sot vetëm 7 fshatra gjenden brenda territorit të

shtetit shqiptar, ndërsa pjesa më e madhe e saj, që nga viti 1913 bën pjesë në shtetin

grek.

Çështja çame në Konferencën e Londrës

Problemi i Çamërisë dhe i Shqipërisë së Jugut, ku banonte një pakicë fare e vogël

greke, iu imponua me forcë Shqipërisë nga Fuqitë e Mëdha gjatë zhvillimit të

punimeve të Konferencës së Ambasadorëve në Londër, e cila i filloi punimet në janar

të vitit 1913. Pas përfundimit të luftërave ballkanike, çështja e kufijve midis Shqipërisë

1 Historia e Popullit Shqiptar, (2007), Tiranë, Vëllimi III.

2 Fjalori Enciklopedik Shqiptar, (1985), Tiranë.