Evoluimi i së drejtës kombëtare dhe ndërkombëtare parë në aspektin e të drejtave të gruas deri në vitin 1946

• Author: Lorena Musai - Enkeleda Millonai
• Position: Prokuroria Pranë Gjykatës s Shkallës së Parë Elbasan - Prokurore, Prokuroria Pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Elbasan
• Pages: 229-236

229

Vol. 3 No. 1

May, 2017

Balkan Journal of Interdisciplinary Research

IIPCCL Publishing, Graz-Austria

ISSN 2410-759X

Acces online at www.iipccl.org

Evoluimi i së drejtës kombëtare dhe ndërkombëtare parë në aspektin e të

drejtave të gruas deri në vitin 1946

PhD Lorena Musai

Prokuroria Pranë Gjykatës s Shkallës së Parë Elbasan

Magjistrat Enkeleda Millonai

Prokurore, Prokuroria Pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Elbasan

Abstrakti

Qëllimi i këtij artikulli është të kuptuarit e gjenezës së barazisë ndërmjet burrit dhe

gruas, evolimit të tij ndër vite si dhe ndryshimet që ka pësuar gjatë kësaj periudhe

raporti burrë-grua. Roli i gruas në shoqërin nuk ka qënë asnjëher një rol i lehtë.

Gruaja ndër vite ka kaluar vështërsi dhe ka lu uar jashtëzakonisht shumë për të

fi tuar të drejtat e saj në shoqëri. Të jesh e nënshtura dhe të shohësh të drejtat e tua

të të mohohen thjesh për faktin se ti je grua, nuk është e lehtë, nuk është e lehtë të

trajtohesh si një send pa vlerë, ku e vetmja “vlerë” që ti mund të kesh në jetën tënde

është vetëm lindja e pasaradhësve, trashëgimi I mbiemrit të bashkëshortit. Gruaja

që në krij imin e saj është përpjekur gjithon të lu oj aq sa ka mundur për të qënë e

barabart me burrin, herë ja ka dalë dhe herë jo. Të kthehesh shum kohë më pas e të

vështrosh mënyrën e jetesës së gruas, mënyrën sesi ajo ka lu uar për të bërë të sajën

një të drejtë të mohuar nga burrat, është një inkurajim për të gjitha ne gratë e sotme.

Fjalët kyce: grua, lu ë, burrë, barazi.

Hyrje

Gruaja është së pari njeri dhe si e tillë, duhet të kuptojmë se të drejtat e saj, janë të

drejtat e njeriut. Kjo është një ndër frazat më të njohura të Hillary Clinton.

Që në gjenezën e krij imit të shoqërisë burri dhe gruaja janë trajtuar si të barabartë

ndërmjet tyre, barazi kjo që u shndërrua në një raport pabarazie ndërmjet burrit dhe

gruas, për shkak të mëkatit të orgjinës. Ndryshimet në shoqëri të caktuara pasqyruan

edhe një ndryshim të theksuar ndërmjet raportit burrë-grua, të drejtave që kishin gratë.

Roli i gruas në të drejtën zakonore ka qënë më tëpër i orientuar drejt përkujdesjes së

familjes e cila ishte krejtësisht e përjashtuar nga cdo lloj vendimmarrje. Edhe pse në

Statutin organik të Shqipërisë i cili njihet edhe si Kushtetura e parë e shtetit shqiptar

pas shpalljes së Pavarësisë, në të cilin u proklamua se të gjithë shtetasit shqiptarë janë

të barabartë përpara ligjit, kjo ishte thjesht një barazi formale. Vetëm në vitin 1946,

në Shqipëri, me Statutin e Republikës Popullore Socialiste të Shqipërisë, gruaja nisi të

fi tonte pozita të barabarta me burrin.

Fillesat e përcaktimit të pozicionit të gruas në shoqëri

Natyrshëm lind pyetja: Përse gruaja është parë ndryshe nga burri? Përse lu a e saj