Historia e Apollonise

• Author: Çelik Kreka
• Position: Gjimnazi 'Ahmet Dakli' Elbasan
• Pages: 88-96

88

Vol. 4 No.1

May, 2018

Balkan Journal of Interdisciplinary Research

IIPCCL Publishing, Graz-Austria

ISSN 2410-759X

Acces online at www.iipccl.org

HistoriaeApollonise

MscÇelikKreka

Gjimnazi “Ahmet Dakli” Elbasan

Rrënojat e Apollonisë gjenden pranë fshatit Pojan të Fierit, mbi një kodër të ulët,

e cila kontrollonte dikur rrjedhën e poshtme të lumit Vjosë Aoos para se të

derdhej në detin Adriatik. Qyteti zoteronte një territor relativisht të gjerë, kryesisht

nëzonën fushore të Myzeqesë që kuzohejnë Verime lumin Seman Apsus në

Lindje dhe Juglindje të qytetit shtrihej malësia e Shpiragut, me bashkësinë dimalite e

kryeqendrënDimaldhezonakodrinoree MallakastrësqëzotërohejngaBylinët me

qytetinetyreBylisNëanën Jugoreterritoriapolloniatndahejngaaiamantinduke

paturkujnatyrorluminVjosëNëPerëndimshtrihetfushaaluvionaleelumenjëve

Vjosë dhe Seman që laget nga ujërat e Adriatikut. Qyteti u ndërtua në një zonë të

përshtatshmë gjeograke ku lartësitë nuk i kalojnë të  m mbi nivelin e detit

Klimaekëtrajoniështëtipikemesdhetaremeverëtënxehtëdhetëthatëdhedimër

tëbutëdhe tëlagështTemperaturatmesatarevjetorelëkunden ngaC. Sasisa

mesatareereshjeveshkonngammnëvit. Rajoni ofronte mundësi të mira

për zhvillimin e bujqësisë dhe blegtorisë, si dhe për kultivimin e ullirit, rrushit etj.

Sipas traditës themelimi i kolonisë së Apollonisë i takon një periudhe më të vonë

seaiiEpidamneDyrrahutPërhistorinë eApollonisëkemitëdhënamevlerënga

autorët e lashtë grekë e latinë. Përgjithësisht materialet burimore janë fragmentare

dhe shpeshherë madje edhe kontradiktore. Kështu në rrethet akademike vazhdon të

mbetet akoma i hapur debati lidhur me datën e themelimit të qytetit dhe prejardhjen

ekolonistëvetëparëNjoimetmëtëhershmepërApolloninëikemingahistorianët

grekë të shekIV plk Herodoti dhe Tukiditi Tek Herodoti gjejmë të dhëna me

interes për tokat, kullotat, rritjen e dhenëve si dhe për kultet dhe mënyrën e jetesës në

Apolloni2NëveprëneTukidititkemivetëmnjënjoimtëshkurtërnëtëcilinthuhet

se Apollonia ishte vepër e korinthasve.

Straboni shkruan se së bashku me korinthasit në Apolloni u vendosën edhe

korkyrasit, gjë që dëshmohet dhe nga Skymni dhe Pauzania. Korkyra që ishte vetë

kolonieKorinthitplkluajtimëpasnjëroltëveçantëkolonizuesnëbregdetin

Jon dhe Adriatik.

Plutarkujepdatëne saktëtëthemelimit tëqytetit nëvitin plkPlutarku thotë

seataishin korinthastëlarguargjatësundimittëtiranit PeriandërfundiishekVII

plk.

Sipas një varianti tjetër gjetur në një mbishkrim në Olympia, Apollonia ishte ndërtuar

pranë Jonit nga Foibi Apolloni okëgjatë Relievi që shoqëron këtë mbishkrim

aludonpër origjinë homerike të paraardhësvetëtyreDebatet rreth kësaj çështjeje

nuk kanë munguar as në rrethet akademike shqiptare.

KështuHasanCekanjëngaguratmëautoritaretëarkeologjisëshqiptarekaqenëi

1 

2 

3 

4 