Kointegrimi mes Prodhimit të Brendshëm Bruto dhe shkallës së papunësisë si dhe vlefshmëria e Ligjit të Okun-it në ekonominë shqiptare: Analizë empirike me të dhëna për periudhën kohore 1991-2019

• Author: Teuta Xhindi - Kevin Shestani
• Position: Përgjegjëse e Departamentit të Informatikës dhe Formimit Shkencor, Universiteti Mesdhetar i Shqipërisë - Universiteti i Torinos
• Pages: 95-105

95

Balkan Journal of Interdisciplinary Research

IIPCCL Publishing, Graz-Austria

ISSN 2410-759X

Acces online at www.iipccl.org

Vol. 6 No.2

September, 2020

Kointegrimi mes Prodhimit të Brendshëm Bruto dhe shkallës së papunësisë

si dhe vlefshmëria e Ligjit të Okun-it në ekonominë shqiptare: Analizë

empirike me të dhëna për periudhën kohore 1991-2019

Teuta Xhindi

Përgjegjëse e Departamentit të Informatikës dhe Formimit Shkencor

Universiteti Mesdhetar i Shqipërisë

Kevin Shestani

Universiteti i Torinos

Abstrakt

Marrëdhënia mes variablave makroekonomike: Papunësi dhe Prodhimi i Brendshëm Bruto,

është studiuar në shumë punime shkencore.Kjo marrëdhënie është në qendër të punimit të

profesorit dhe ekonomistit Artur Okun, i cili për herë të parë e publikoi punën e t shkencore

rreth marrëdhënies mes shkallës së papunësisë dhe rritjes ekonomike në vitin 1960.Ligji i

Okun-it përcakton se ekziston një marrëdhënie empirike negative mes shkallës së papunësisë

dhe rritjes ekonomike.

Ky punim ka si qëllim studimin e ekzistencës së marrëdhënies së ekuilibrit afatgjatë mes

variablave të shkallës së papunësisë dhe rritjes ekonomike në Shqipëri.Gjithashtu, ky punim

synon të hetojë vlefshmërinë e Ligjit të Okun-it në ekonominë shqiptare. Të dhënat në përqindje

(%) janë marrë nga faqja e Bankës Botërore, për periudhën 1991-2019. Metodat e përdorura

janë ARDL Bounds testing për kointegrimin dhe modeli në diferencë i Okun-it. Rezultatet

kryesore janë: variablat shkalla e papunësisë dhe rritja ekonomike nuk janë të kointegruar dhe

mes këtyre variablave, vërehet një lidhje statistikisht e parëndësishme për periudhën kohore

1991-2019.

Fjalët kyçe: Rritje ekonomike, Shkalla e papunësisë, Kointegrimi, Remitancat, Ligji i Okun-it

etj.

Hyrje

Kriza e COVID-19 e gjeti Ballkanin Perëndimor me nivele të larta rekord punësimi.

Në raportin e botuar nga World Bank(2020), “Tregjet e punës të Ballkanit Perëndimor

nën krizën COVID-19”, thuhet se:“Punësimi në këtë rajon në vitin 2019, arriti nivelin

më të lartë historik prej 45.6 për qind për grup-moshat 15+, me një rritje me 1.4

pikë përqindjeje nga viti 2018”. Po sipas kët raporti, në vitin 2019, rritja vjetore e

punësimit në Shqipëri ishte në vlerën 3.1 për qind kurse papunësia arriti një nivel të

ri të ulët prej 11.5 për qind. Gjithashtu, në vitin 2019, është ngushtuar më tej hendeku

gjinor në pjesëmarrjen në krahun e punës. Në punën për përfshirjen gjinore, nga të

gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor, ka udhëhequr Shqipëria: shkalla e pjesëmarrjes

së grave dhe vajzave ka arritur një nivel të ri të lartë prej 53.3 për qind.Por kriza e

COVID – 19 i dha një goditje tregut të punës në rajon dhe më gjerë. Të dhënat për

ecurinë e tregut të punës deri në muajin prill 2020, tregojnë se rritja më e madhe

vjetore e numrit të personave të papunë ka ndodhur në Shqipëri, e barabartë me 25