Kriza financiare dhe pasojat e saj në Shqipëri

• Author: Alqi Naqellari - Elona Shahini
• Position: Skolla e Lartë Mesdhetare e Shqipërisë. Blv 'Gj.Fishta' Nr.52 - Shkolla e lartë Mesdhetare e Shqipërisë. Blv 'Gj.Fishta' Nr.52
• Pages: 46-54

ISSN 2410-759X Balkan Journal of Interdisciplinary Research Special Issue No 1

Acces online at www.iipccl.org IIPCCL Publishing, Tirana-Albania June 2015

46

Kriza nanciare dhe pasojat e saj në Shqipëri

Alqi Naqellari

Skolla e Lartë Mesdhetare e Shqipërisë. Blv “Gj.Fishta” Nr.52

Elona Shahini

Shkolla e lartë Mesdhetare e Shqipërisë. Blv “Gj.Fishta” Nr.52

Abstrakt

Në këtë material do të analizojmë shkurt pasojat e recesionit global dhe të krizës nanciare në

disa prej treguesve makroekonomikë të ekonomisë shqiptare. Do të shikojmë ndikimin e këtyre

fenomeneve ekonomike në treguesin e Prodhimit të Brendshëm Bruto, të Normës së Inacionit,

të Normës së Papunësisë, të Decitit Tregëtar, të Remitancave, të Investimeve të Huaja, të Decitit

Buxhetor, të Borxhit të Jashtëm, të Normës së Interesit, të Kurseve të Këmbimit, të Kredive dhe

Depozitave, të Kredive me Probleme dhe Kredive të Këqia etj. Nëpërmjet analizës do shikojmë

se në cilët tregues ka ndikuar negativisht dhe në cilët tregues ka ndikuar pozitivisht. Cila ka qënë

tendenca e përgjithëshme e ndikimit? Përveç fenomeneve të jashtme a kanë pasur ndikim edhe

faktorë të brendshëm ekonomikë? Duke u nisur nga konkluzionet e nxjerra do jepen mendimet

përkatëse për daljen nga kjo situatë. Konkretisht: të frenohet rritja e shpenzimeve qeveritare sepse

në vende të tilla me ekonomi të vogël të hapur si Shqipëria, me kurs këmbimi eksibël politikat

skale nuk kanë ndikim në rritjen ekonomike. Të kuzohet deri në eleminim pranimi depozitave

dhe dhënja e kredive në valutë, në euro dhe në dollar, të shikohet mundësia e krijimit të një

Banke Tregëtare me kapital tërësisht shtetëror për të mbështetur politikat e Bankës Qëndrore. Të

stimulohet kredia në sektorët e prodhimit, në veçanti në sektorin e nxjerrjes dhe të përpunimit të

mineraleve. Të shikohet mundësia e rishtetëzimit të sektorit të naës dhe e Hidrocentraleve etj.

Në material është përdorur metoda e krahasimit, metoda statistikore dhe metoda e përshkrimit.

Fjalë kyçë: Inacion, papunësi, recession, krizë ekonomike, PBB, decit tregëtar, kurs këmbimit,

normë interesi, remitanca, investime, kredi të këqia etj.

1. Pasojat e Krizës Financiare në ekonominë shqiptare.

a. Ndikimi në PBB, inacion dhe papunësi

b. Në treguesit e tregëtisë me jashtë

c. Në treguesit e bilancit skal

d. Në treguesit e agregatëve monetarë

e. Në treguesit e depozitave dhe kredive

f. Në treguesit e portofolit të kredisë

Kriza nanciare që u ndje në vitin 2008 dhe që ende nuk i janë shuar pasojat n ë disa prej

ekonomive europiane pati ndikim edhe në ekonominë shqiptare. Ndërsa në ekonomitë e

mëdha si Italia, Spanja apo Greqia pati tërësisht ndikime negative, në Shqipëri për shkak

të strukturës dhe pjekurisë së sistemit kapitalist shqiptar, shkallës së lidhjes me ekonomitë

e prekura më shumë prej saj, pati ndikime negative dhe ndikime pozitive. Më poshtë do

të analizojmë me dhjetra tregues ekonomikë për të parë se në cilët tregues ka ndikuar

negativisht dhe në cilët ka ndikuar pozitivisht. Kjo analizë do na shërbejë për të dhënë

mendimet tona mbi mundësitë që ka ekonomia shqiptare për një zhvillim dhe rritje reale,

jashtë përcaktimeve politike dhe partiake.

a. Ndikimi në PBB, inacion dhe papunësi

Tabela Nr.1 Dinamika e 4 treguesve kryesorë makroekonomikë