Liria sindikale sipas jurisprudencës së Gjykatës së Strasburgut

• Author: Ina Xhepa
• Position: Drejtore Ekzekutive- Qendra Europiane
• Pages: 27-32

27

ISSN 2410-759X

Acces online at www.iipccl.org

Balkan Journal of Interdisciplinary Research

IIPCCL Publishing, Tirana-Albania Vol. 2 No. 1

May, 2016

Liria sindikale sipas jurisprudencës së Gjykatës së Strasburgut

Ina Xhepa

Drejtore Ekzekutive- Qendra Europiane

Abstrakt

Njohja dhe zbatimi i të drejtave dhe lirive themelore të njeriut është një nga sfidat

kryesore të çdo sistemi ligjor demokratik. Europa sikurse është botërisht e ditur po shkon

drejt një unifikimi të sistemeve ligjore dhe praktikës gjyqësore, në kuadër të respektimit

të të drejtave dhe lirive themelore të njeriut. Ky punim synon të trajtojë në mënyrë të

përmbledhur një çështje tepër relevante, siç është e drejta e punëmarrësve për t‘u

organizuar në sindikata.

E drejta sindikale përfaqëson tërësinë e normave juridike, që rregullojnë pozitën ligjore

të organizatave profesionale, kontratave kolektive, të drejtën e grevës, si edhe konfliktet

potenciale në marrëdhënien juridike të punës. Kjo e drejtë njihet dhe garantohet nga

neni 11 i Konventës Europiane për të Drejtat e Njeriut, si dhe nga i gjithë sistemi ligjor

vendas në rend hierarkik. Pavarësisht rregullimeve normative, që i janë bërë kësaj të

drejte në vendin tonë, ende hasen problematika. Për këtë arsye vlen të analizohen

standardet e vendosura nga Gjykata Europiane për të Drejtat e Njeriut në lidhje me të

drejtën sindikale, të cilat duhet të zbatohen edhe në sistemin tonë, si një “qonditio sine

qua non” për funksionimin e shtetit të së drejtës.

Fjalë kyçe: KEDNJ, e drejtë sindikale, liria e shprehjes, jurisprudencë e GJEDNJ-së.

E drejta sindikale përfaqëson tërësinë e normave juridike, që rregullojnë pozitën

juridike të organizatave profesionale, kontratat kolektive, të drejtën e grevës si dhe

zgjidhjen e konflikteve të punës (Uka, 2011, 199). Liria për t‘u organizuar në formën

e sindikatave për të gjithë punëmarrësit gëzon një mbrojtje kombëtare dhe

ndërkombëtare. Ndër aktet më të rëndësishme ndërkombëtare mund të përmendim

konventat dhe rekomandimet e nxjerra nga Organizata Ndërkombëtare e Punës1,

Neni 11 i Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut2 dhe Karta Sociale Evropiane3.

Në aktet juridike ndërkombëtare jo vetëm që theksohet parimi i lirisë së shoqatave

sindikale, por në të njëjtën kohë njihet dhe e drejta për kontratat kolektive, e drejta

e grevës (Çela, 2010, 531). Sigurisht nuk mund të lemë pa përmendur këtu dhe

parashikimet, që i ka bërë lirisë sindikale Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë4 në

nenet 46§1, 49, 50 dhe 51 të saj, Kodi i Punës5 në nenet 176 e vijues të tij. Gjithashtu,

në korpusin e normave të vendit tonë ekziston dhe një ligj i posaçëm, i cili parashikon

rregullimet ligjore specifike për sindikatat6.

1 Organizata Ndërkombëtare e Punës (ILO) është një agjnesi e OKB-së, themeluar në 1919 në Gjenevë,

Zvicër. ILO përbën një nga organizatat e para në nivel ndërkombëtar për rregullimet në fushën e

marrëdhënieve të punës. Ndër konventat e ILO-s që lidhen me të drejtën sindikale janë Konventa Nr. 87

dhe Konventa Nr.98.

2 Konventa Evropiane për të Drejtat e Njeriut neni 11 - Liria e tubimit dhe e organizimit.

3 Karta sociale Evropiane nënshruar në 18 tetor 1961, Torino, Itali.

4 Ligji nr. 8417 datë 21.10.1998 “ Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë Neni 46§1 “Kushdo ka të drejtë të

organizohet kolektivisht për çfarëdo qëllimi të ligjshëm.

5 Ligji nr. 7961 datë 12.7.1995 “Kodi i Punës i Republikës së Shqipërisë”, i ndryshuar.

6 Ligji nr. 7516 datë 07.10.1991 “Për sindikatat në Republikën e Shqipërisë”, i ndryshuar.