Ndihma juridike në procesin penal ne Republiken e Kosoves

• Author: Taulant Bajrami
• Pages: 107-115

107

Vol. 3 No. 1

May, 2017

Balkan Journal of Interdisciplinary Research

IIPCCL Publishing, Graz-Austria

ISSN 2410-759X

Acces online at www.iipccl.org

Ndihma juridike në procesin penal ne Republiken e Kosoves

Taulant Bajrami

Hyrje

Ndihma juridike është një nga të drejtat kryesore të të pandehurit e cila si e tillë është e garantuar

edhe me anë të Kushtetutës, e cila paraqet të drejten më të rëndësishme në procedurën penale,

respektimi i së cilës paraqitet si garantuese e ligjshmërisë të vendimeve gjyqësore dhe është

kusht kryesorë pa respektimin e së cilës nuk mund të përmbushen presmisat për një gjykim

të drejtë dhe të paanëshëm.

Respektimi i kësaj të drejte paraqet nivelin e demokratizimit të një shtet, ngase mbrojtja

juridike nuk është vetëm në interest të individit ndaj te cilit zhvillohet procedura penale por

është në interes të përgjithshëm të shoqërisë dhe shtetit.

Qëllimi kryesor i kësaj të drejte është nxjerrja e një aktgjykimi të drejtë dhe të ligjshëm në

procedurën penale, gjë që arrihet vetëm pas një pune shumë komplekse të organeve që e

zhvillojnë procedurën penale e në të cilat vërtetohen saktësisht faktet më të rëndësishme

për nxjerrjen e një vendimi të ligjshëm dhe konstatimin e së vërtetës material. Në pozitën

e të pandehurit shpeshëherë paraqiten perosnat të cilat nuk kanë njohuri mbi këto procese

juridike, dhe të cilët gjatë procedurës duhet të përballen edhe me palëm paditëse të cilët janë

profesionistë juridike. Prandaj me që i pandehuri nuk ka përgaditje juridike, do të jetë shumë

më efektive ushtrimi i funksionit të mbrojtjes nga ana e avokatit, i cili mund ta përfqësojë

të pandehurin gjatë gjitha fazave të procedurës penale dhe mund të ndërrmarrë vetëm ato

veprime procedurale të cilat janë të autorizuara nga ana e të pandehurit

Qëllimi i punimi është njohja dhe analizimi i kuadrit ligjor vendor dhe ndërkomtar që

parashikon dhënien e ndihmës ligjore, fushat dhe individët që mund të përfi tojnë, procedurat

për caktimin e avokatit falas, rolet e ndryshme që kanë institucionet e përfshira. Punimi është

i ndarë në dy pjesë ku fi llimisht në pjesën e parë fl itet për standardet ndërkomtare në fushën

e ofrimit të ndihmës juridike, ndërsa në pjesën e dytë fl et për legjislacionin penalë në Kosovë

i cili garanton këtë të drejtë.

I. Aktet ndërkomtare të cilat përcaktojnë detyrimet e shtetit në fushën e

ndihmës juridike penale

Një sërë aktësh ndërkomtare kanë përcaktuar parimet themelore dhe kriteret mbi

të cilat ofrohet ndihma juridike. Si aktë të tilla ndërkomtare janë disa prej akteve të

Kombeve të Bashkuara si Konventa Ndërkomtare për të Drejtat Civile dhe Politike

pastaj aktet e Këshillit të Evropës si Konventa Evropiane për të Drejtat e Njeriut, Karta

Evropiane e të Drejtave Themelore e Bashkimit Evropian si dhe disa raste gjyqësore

të Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut.

Standardet e Kombeve të Bashkuara përcaktojnë disa garanci minimale ndaj

një personi i cili akuzohet për një vepër penale, të cilat përcaktojnë se i akuzuari duhet

të jetë i pranishëm gjatё procesit dhe tё mbrohet vetё ose nëpërmjet njё mbrojtёsi tё

zgjedhur prej tij . Nё qo ё se nuk ka mbrojës, duhet tё informohet pёr tё drejtёn e

tij qё tё ketё njё tё tillё dhe, kurdoherё qё e kёrkon interesi i drejtёsisё, atij duhet t’i

caktohet njё mbrojtës falas në cilindo rast nёse ai nuk ka mjete pёr tё paguar.1 Pra siç

> Konventa ndërkomtare për të Drejtat Civile dhe Politike e OKB-së, Neni 14, paragrafi 3, pika d.