Ndikimi i korrupsionit në mjedisin e bizneseve kosovare

• Author: Liridon Alidemaj - Refik Havolli
• Position: Menaxher i Burimeve Njerëzore në 'MC FOOD'sh.p.k - Drejtor në kompaninë 'Passable'
• Pages: 174-179

174

ςολ. 2 Νο. 2

Σεπτεµβερ, 2016

Βαλκαν ϑουρναλ οφ Ιντερδισχιπλιναρψ Ρεσεαρχη

ΙΙΠΧΧΛ Πυβλισηινγ, Τιρανα−Αλβανια

ΙΣΣΝ 2410−759Ξ

Αχχεσ ονλινε ατ ωωω.ιιπχχλ.οργ

Νδικιµι ι κορρυπσιονιτ ν µϕεδισιν ε βιζνεσεϖε κοσοϖαρε

ΜΣχ. Λιριδον Αλιδεµαϕ

Μεναξηερ ι Βυριµεϖε Νϕερζορε ν ΜΧ ΦΟΟ∆ση.π.κ

∆ρ. Ρε! κ Ηαϖολλι

∆ρεϕτορ ν κοµπανιν Πασσαβλε

Αβστρακτ

Γϕατ δισα ϖιτεϖε τ καλυαρα νυµρι ι Νδρµαρρϕεϖε τ ςογλα δηε τ Μεσµε ν Κοσοϖ σητ

ρριτυρ δυκσηµ δυκε λϖιζυρ νγα 28.000 ν ϖιτιν 2003 δερι ν 70.000 ν ϖιτιν 2007. Σιπασ

Αγϕενχιονιτ τ Στατιστικαϖε τ Κοσοϖσ, ν τρεµυϕοριν ε παρ τ ϖιτιτ 2016 ϕαν ρεγϕιστρυαρ γϕιτησεϕ

2 896 νδρµαρρϕε.

Κραηασυαρ ΤΜ1 2016 µε τρεµυϕοριν ε νϕϕτ τ ϖιτιτ παραπρακ ΤΜ1 2015 ϖρεηετ νϕ ρριτϕε πρεϕ

12.2< ε νδρµαρρϕεϖε τ ρεϕα. Πο ασητυ, κα ρριτϕε πρ 16.8< τ νδρµαρρϕεϖε τ ρεϕα εδηε νσε

ε κραηασοϕµε ΤΜ1 2016 µε ΤΜ4 201. Κϕο ρριτϕε κρψεσισητ σητ σι ρεζυλτατ ι νιϖελιτ τ λαρτ τ

φρψµσ νδρµαρρσε ν µεσιν ε θψτεταρϖε τ Κοσοϖσ.

Σιδοθο%  κτο νδρµαρρϕε ϖαζηδοϕν τ πρβαλλεν µε βαρριερα τ ϖενδοσυρα νγα αµβιεντι

αφαριστ δυκε πρφσηιρ ρρεγυλλορετ κοµπλεκσε δηε ϕο ε∃ κασε, ϖσητιρσιτ ε θασϕεσ ν σηρβιµε

∃ νανχιαρε, α% σιµ, νϕοηυρι δηε τεκνολογϕι, ϖσητιρσιτ ν σηιτϕεν ε µαλλραϖε δηε σηρβιµεϖε

ν τρεγυν ϖενδορ, ρεγϕιοναλ δηε νδρκοµβταρ.

Κτα φακτορ θ ϖεπροϕν σι φρενα ν ακτιϖιτετετ αφαριστε, δµτοϕν ιµαζηιν ε αµβιεντιτ αφαριστ

τ Κοσοϖσ. Πρδερισα δισα νγα κτο ϖσητιρσι ϕαν τρασηγυαρ νγα ε καλυαρα, τ τϕερατ ϕαν σι

ρεζυλτατ ι παθαρτσιϖε τ ϖαζηδυεσηµε θ µβιζοτροϕν ν Κοσοϖ, θ νγα ϖιτιτ 1999.

Θ νγα ϖιτι 2002: κονκυρρενχα ϕοφορµαλε, τατιµετ, εκονοµια ϕοφορµαλε δηε σηρβιµετ πυβλικε,

κονσιδεροηεν σι βαρριερα κρψεσορε τ νδρµαρρϕεϖε, κυ ιντενσιτετι ι τ χιλϖε κα µβετυρ κονσταντ

µε ϖιτε. Πρδερισα ν ϖιτιν 2010 µυνγεσα ε λεγϕισλαχιονιτ σητ κονσιδερυαρ σι βαρριερα κρψεσορε,

ν ϖιτιν 2006 κϕο σητ ραδηιτυρ νδρ βαρριερατ κυλµορε.

⊄σητ ιντερεσαντ τ ϖρεηετ φακτι σε νδρµαρρσιτ ν Κοσοϖ κονσιδεροϕν σε βαρριερατ κρψεσορε

ϕαν ατο θ λιδηεν ν αµβιεντιν ε ϕασητµ, νδρσα ατο θ λιδηεν µε αµβιεντιν ε βρενδσηµ

δ.µ.τη καπαχιτετετ νδρµαρρσε/νϕερζορε, κονσιδεροηεν σι σεκονδαρε δηε τερχιαρε.

Φϕαλ κψε: βιζνεσ, µϕεδισ, κορρυπσιον, βαρριερ, ινφραστρυκτυρ.

Ηψρϕε

Ν Κοσοϖ, θ νγα περιυδηα ε πασλυ% σ, ν τρεγυν τον δοµινοϕν νδρµαρρϕετ ε

ϖογλα δηε τ µεσµε τ χιλατ ϕαν φακτορ κψ ν ρριτϕεν ε εκονοµισ σ ϖενδιτ σι δηε

νδικυεσιτ κρψεσορ ν κρ& ιµιν ε ϖενδεϖε τ ρεϕα τ πυνσ. Με νϕ σηκαλλ σηυµ τ

λαρτ τ παπυνσισ δηε µε νϕ εκονοµι ϕοφορµαλε δηε σηυµ ε σηυµ σ∃ δα τ τϕερα,

φοκυσι δηε σηπρεσα µ ε µαδηε πρ πυνσιµ σιδοµοσ τεκ τ ρινϕτ κοσοϖαρ µβετεν

κρψεσισητ τεκ σεκτορι πριϖατ.

Μυνδ τ τηεµι σε δισα προχεδυρατ βυροκρακτικε ϕαν λεητσυαρ σα ι πρκετ ηαπϕεσ σ

βιζνεσεϖε τ ρεϕα, πορ, πραπ σε πραπ βαρριερατ µε τ χιλατ βαλλαφαθοηεν ατο, ϖαζηδοϕν

τ ϕεν τ µδηα. Νϕ πρεϕ βαρριεραϖε µε νδικιµ µ τ µαδη σητ κορρυπσιονι δηε

εκνοµοµια ϕοφορµαλε. Πασταϕ ραδηιτεν εδηε βαρριερα τ τϕερα σι: τακσατ, δογανα ε λαρτ,