Proçeset e zhvillimit të territorit dhe vlerësimi mjedisor: Rasti i qytetit të Shkodrës

• Author: Dr. Ervis Krymbi - Dr. Bujar Drishti
• Position: Universiteti i Shkodrës 'Luigj Gurakuqi', Fakulteti i Shkencave Shoqërore, Departamenti i Gjeografisë - Universiteti Politeknik i Tiranës, Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit, Departamenti i Gjeodezisë
• Pages: 254-265

ISSN 2410-759X Balkan Journal of Interdisciplinary Research Vol 1 No 1

Acces online at www.iipccl.org IIPCCL Publishing, Tirana-Albania May 2015

254

Proçeset e zhvillimit të territorit dhe vlerësimi mjedisor:

Rasti i qytetit të Shkodrës

Dr. Ervis Krymbi

Universiteti i Shkodrës “Luigj Gurakuqi”,

Fakulteti i Shkencave Shoqërore,

Departamenti i Gjeograsë

Dr. Bujar Drishti

Universiteti Politeknik i Tiranës,

Fakulteti i Inxhinierisë së Ndërtimit,

Departamenti i Gjeodezisë

Abstra kt

Artikulli synon të analizojë çështjet e territorit dhe ato mjedisore që qyteti i Shkodrës ka sot, ku

shumëllojshmëria e këtyre problemeve lidhen me tranzicionin, mosadministrimin e tërësisë ujore,

mungesën e vizionit. Gjatë procesit të tranzicionit nuk i është dhënë shumë rëndësi iniciativave të

planikimit. Në fakt, qyteti i Shkodrës dhe rrethinat e tij u ballafaquan me përvojën e tranzicionit

në një mjedis ku nuk udhëhiqnin rregullat dhe udhëzimet. Një pjesë e madhe e popullatës deri në

vitet 1990-të, që banonte në zonat malore dhe rurale, i lëshoi këto vendbanime duke u drejtuar

drejt qendrave urbane në kërkim të jetës më të mirë, punësimit dhe mundësive për arsimim.

Procesi i urbanizimit dinamik dhe pa një strategji të caktuar u shoqërua me një neglizhencë totale

ndaj mjedisit. Zona e bregut të l iqenit të Shkodrës dhe e bregut të Bunës ka qenë v lerësuar shumë

shpesh, si një zonë me vlerë të lartë zhvillimi, por realisht i është nënshtruar zhvillimit spekulativ.

Grumbullimi i pakontrolluar i mbeturinave që përbëhen kryesisht prej plastikës dhe mbetjeve të

tjera të rrezikshme në sipërfaqe të hapura, por sidomos në brigjet e lumenjve dhe liqenit, gërmimi

i zonave për ndërtime ose ngritja e objeketeve pa respektuar peizazhet dhe stabilitetin e tokës,

çojnë në përkeqësimin e shpejtuar të aseteve peizazhistike që ka qyteti i Shkodrës dhe rajoni. Të

gjitha këto veprime kanë një reaksion zinxhir në gjendjen e përgjithshme të mjedisit në qytetin

e Shkodrës dhe në rajon në formën e erozionit të tokës dhe bllokimit të kapacitetit natyror të

drenazhit të lumenjve dhe kanaleve, ndotjen e dherave, ujërave të lumenjve e liqenit përfshi këtu

dhe akuiferet me efekte negative mbi bio-diversitetet dhe eko-sistemet që varen prej tyre.

Fjalët kyçe: Zhvillimi i territorit, Problemet mjedisore, Mjedisi i qëndrueshëm.

Planikimi i territorit në funksion të manaxhimit mjedisor

Planikimi i territorit është një pjesë e rëndësishme e manaxhimit mjedisor. Planikimi

nënkupton “identikimin e nevojave dhe mënyrat e vlerësimit të tyre”. Ai është procesi i

“zbatimit të njohurive në praktikë” ose i zgjidhjeve të problemeve thelbësore (Friedman,

1987, 12). I përshkruar në mënyrë të thjeshtë, planikimi i territorit përfshin caktimin e

objektivave, mbledhjen dhe analizimin e informacionit, si dhe përpilimin dhe vlerësimin

e praktikave alternative, projekteve ose projektimeve për të përmbushur këto objektiva.

Manaxhimi mjedisor zbaton procesin e planikimit të mbrojtjes mjedisore dhe zgjidhjes

së problemeve. Planikimi dhe manaxhimi mjedisor mund të jetë “reagues”, “monitorues”

ose “integrues”. Masat reaguese përpiqen të korrigjojnë dëmtimet paraprake mjedisore;

për shembull: trajtimin e mbetjeve urbane, pastrimin e zonave ujore të ndotura. Masat

monitoruese ndërmerren për të përmirësuar cilësinë mjedisore, për shembull: kontrolli

i përdorimit të tokës, ruajtja e tokave nën ujë. Planikimi mjedisor integrues përfshin