Sfida Shqiptare e integrimit: Vështrim analitik mbi kompleksitetin e zhvillimeve gjatë tranzicionit

• Author: Lumnis Çela
• Position: Universiteti 'Aleksandër Xhuvani', Elbasan
• Pages: 99-106

99

Vol. 4 No.2

September 2018

Balkan Journal of Interdisciplinary Research

IIPCCL Publishing, Graz-Austria

ISSN 2410-759X

Acces online at www.iipccl.org

Sf‌i da Shqiptare e integrimit:

Vështrim analitik mbi kompleksitetin e zhvillimeve gjatë tranzicionit

PhD (C.) Lumnis Çela

Universiteti “Aleksandër Xhuvani”, Elbasan

Abstrakt

Qysh prej një çerek shekulli Shqipëria v on që të ecë përgjatë një trajektoreje transformimesh

dhe zhvillimesh sf‌i duese për integrimin e saj në BE. Këto transformime komplekse, nga

njëra anë kanë qenë të ngarkuara me një sërë problemesh dhe pengesash të brendshme

që trashëgimia e së shkuarës i serviri pa dorashka gjatë viteve të gjata të tranzicionit. Nga

ana tjetër, paralelisht vendi u desh që të përshtatej dhe të transformohej pandërprerë sipas

normave dhe kërkesave gjithnjë e në rritje të Bashkimit Europian. Në këtë kuadër, analizimi

disa prej aktorëve dhe faktorëve ndikues në vonesën e adoptimit të proceseve demokratizuese

gjatë viteve të tranzicionit, si dhe parashtrimi i qasjes së përgjithshme ndaj zhvillimeve të

mëtejshme europianizuese të vendit, ndihmon që ky punim të hedhë më shumë dritë mbi

trajektoren ende të papërfunduar të sf‌i dës Shqiptare të integrimit, e cila kërkon ende kohë që

të shkëputet totalisht nga mendësitë e së shkuarës dhe të përmbushë sa më parë dhe me meritë

objektivin madhor të anëtarësimit të vendit në BE.

Fjalët çelës: Shqipëria, tranzicioni, postkomunizmi, sf‌i da e integrimit, BE.

Hyrje

Qysh pas ndërrimit të sistemeve, Shqipëria është përfshirë në një rrugëtim

transformimesh komplekse, që f‌i llimisht nisën me vështirësitë e shumta të periudhës

së hershme të tranzicionit duke v uar më pas me sf‌i dën e integrimit europian. Në

të vërtetë, kurba e zhvillimeve të vendit nuk ka qenë aspak e lehtë për shkak të

pranisë së një sërë problemesh të natyrave të ndryshme. Pavarësisht reputacionit të

trazuar të Shqipërisë, që spikati më së shumti (por jo vetëm) gjatë dekadës së parë

postkomuniste, ku elementë të caktuar të trashëgimisë së brendshme patën një

ndikim negativ në proceset demokratizuese dhe europianizuese, ardhja e shekullit

XXI shpalosi një faqe të re perspektivash. Kështu, mbështetja e shpehur qartësisht

prej Bashkimit Europian ndaj vendeve të Ballkanit Perëndimor, shoqëruar nga një

politikë zgjerimi në përshtatje me specif‌i kat e rajonit dhe e promovuar gjerësisht si

një spirancë ankoruese në mbështetje të reformave, natyrshëm synonte që t’i shpinte

këto vende drejt anëtarësimit të mëvonshëm në “klubin” e përbashkët Europian. Një

mbështetje e tillë miqësore e dyerve të hapura ardhur prej fqinjëve perëndimorë, e

shoqëruar nga një interesim në rritje për çështjen e integrimit, çoi drejt angazhimit

zyrtar edhe të Shqipërisë për realizimin e objektivit të anëtarësimit të ardhshëm në

BE.

Sot, ndonëse kanë kaluar shumë vite qysh prej f‌i llimit të udhëtimit të saj europianizues,

Shqipëria ka ende rrugë për të bërë pavarësisht përballjes dhe tejkalimit të një sëre

pengesash të konsiderueshme. Në të vërtetë, kjo çështje v on të ofrojë hapësirë të

bollshme për diskutim, për aq kohë sa aty gërshëtohen problematikat e së kaluarës,