The banking system of liquidity risk management in commercial banks in Kosovo for 2015

• Author: Adnan Berisha
• Pages: 266-274

ςολ. 3 Νο. 1

Μαρχη 2017

Αχαδεµιχ ϑουρναλ οφ Βυσινεσσ, Αδµινιστρατιον, Λαω ανδ Σοχιαλ Σχιενχεσ

ΙΙΠΧΧΛ Πυβλισηινγ, ςιεννα−Αυστρια

ΙΣΣΝ 2410−3918

Αχχεσ ονλινε ατ ωωω.ιιπχχλ.οργ

266

Τηε βανκινγ σψστεµ οφ λιθυιδιτψ ρισκ µαναγεµεντ ιν χοµµερχιαλ βανκσ ιν

Κοσοϖο φορ 2015

ΜΣχ. Αδναν Βερισηα

Αβστραχτ

Τηε ! νανχιαλ σψστεµ ιν γενεραλ ανδ βανκινγ σψστεµ ιν παρτιχυλαρ ιν Κοσοϖο, ισ ονε οφ τηε µοστ

σταβλε σεχτορσ, εϖεν τηουγη τηε Κοσοϖο Εχονοµψ ισ νοτ ιν ανψ ενϖιαβλε ποσιτιον ανδ α σταβλε

! νανχιαλ σψστεµ ωηιχη ωουλδ ηαϖε αν ιµπαχτ ον γρεατερ εχονοµιχ γροωτη.

Τηε φοχυσ οφ τηισ ρεσεαρχη ωιλλ βε ιν τηε στρυχτυρε ανδ οργανιζατιον οφ τηε ! νανχιαλ σψστεµ

ιν Κοσοϖο ωιτη παρτιχυλαρ εµπηασισ ον Κοσοϖο

ωε αρε φοχυσεδ ον τηε Χοµµερχιαλ Βανκσ οπερατινγ ιν τηε φραµεωορκ οφ τηε βανκινγ σεχτορ

ιν Κοσοϖο, ωηατ ισ τηειρ χαπιταλ, ηοω µανψ βανκσ ηαϖε λοχαλ− ανδ ηοω µανψ ηαϖε φορειγν

χαπιταλ, βψ ωηοµ αρε λιχενσεδ ανδ συπερϖισεδ, ηοω ισ τηε λοανσ ποτεντιαλ οφ χοµµερχιαλ βανκσ

ιν Κοσοϖο, ηοω µυχη ανδ ηοω ωασ τηε ϖαριατιον οφ ιντερεστ ρατεσ ον λοανσ ανδ δεποσιτσ φορ

2015 ανδ τηειρ χοµπαρισον ωιτη τηε πρεϖιουσ ψεαρ, ωηατ ισ χαπιταλ συ∗ χιενχψ ανδ ηοω µανψ

χοµµερχιαλ βανκσ δο ηαϖε λιθυιδιτψ ιν Κοσοϖο|

Κοσοϖο βανκινγ σεχτορ εξποσυρε το ρισκ ωιλλ αλσο ηαϖε α σπεχιαλ α∃ εντιον ωηερε ιτ ισ κνοων

τηατ τηερε αρε σεϖεραλ τψπεσ οφ ! νανχιαλ ρισκ ανδ τηεψ αρε: χρεδιτινγ ρισκ, λιθυιδιτψ ρισκ, µαρκετ

ρισκ, οπερατιοναλ ρισκ, ετχ. Ουρ ιντερεστ ιν τηισ ρεσεαρχη ωιλλ βε φοχυσεδ ον λιθυιδιτψ ρισκ ανδ τηε

αναλψσισ αβουτ τηε µαναγεµεντ οφ εαχη βανκ ινχλυδινγ σοµε σπεχι! χ ρεγυλατιϖε φραµεωορκσ

συχη ασ: φραµεωορκ οφ τηε Βασελ Χοµµι∃ εε κνοων ασ Βασελ Ι, Βασελ ΙΙ ανδ µορε ρεχεντλψ Βασελ

ΙΙΙ, ωηιχη ηαϖε στριχτ ρυλεσ ανδ ωηιχη χηανγε φροµ τιµε το τιµε δεπενδινγ ον ! νανχιαλ % οωσ

ορ ποτεντιαλ χρισεσ.

Κεψωορδσ: βανκινγ σψστεµ, λιθυιδιτψ, ρισκ µαναγεµεντ, χοµµερχιαλ βανκσ, Κοσοϖο.

Ιντροδυχτιον

Βανκσ αρε ! νανχιαλ ινστιτυτιονσ ωηιχη πλαψ αν ιµπορταντ ρολε βεχαυσε τηεψ αρε

ινστιτυτιονσ ωηιχη µαναγε µονεψ τοωαρδσ τηοσε ωηο αρε µοστ ιν νεεδ ανδ ηαϖε α

σιγνι! χαντ χοντριβυτιον το τηε εχονοµψ οφ α χουντρψ. Βανκσ αρε χρεατεδ βασεδ ον τηε

σψστεµ ωηιχη ωιλλ δεαλ ωιτη µονεταρψ δεποσιτσ; µαιντενανχε οφ χυστοµερσ σαϖινγσ

ανδ προϖιδινγ λοανσ φορ ! νανχιαλ πυρποσε. Σο, βανκσ αρε ινστιτυτιονσ ιν ωηιχη λοανσ

αρε προϖιδεδ, ρεχειϖινγ δεποσιτσ ανδ ιν λατερ σταγεσ αωαρδινγ τηεσε δεποσιτσ ιν φορµ

οφ λοανσ, µεδιατιον ον περφορµανχε οφ λοχαλ ανδ ιντερνατιοναλ παψµεντσ, τρανσφερ οφ

! νανχιαλ µεανσ ετχ. Βανκσ πρεσεντ τηε µοστ ιµπορταντ ινστιτυτιονσ ιν αν εχονοµψ

βεχαυσε τηεψ αρε τηε µαιν σουρχε φορ λοανσ το βε υσεδ φορ µεετινγ ϖαριουσ νεεδσ

οφ δι∋ ερεντ σεχτορσ συχη ασ: ηουσε ηολδινγ, βυσινεσσ ασ ωελλ ασ ϖαριουσ ινστιτυτιονσ

(Λυβοτενι, 2015, 9).

Βανκσ αρε ρεγυλαρ βυσινεσσεσ ωορλδωιδε ινστιτυτιονσ, δυε τηατ τηε βανκ χαν νοτ βε

οπενεδ ορ χλοσεδ ωιτηουτ τηε περµισσιον οφ τηε ρεγυλατορψ αυτηοριτψ ορ χεντραλ βανκ.

Αχτιϖιτιεσ ανδ/ορ βανκινγ α∋ αιρσ ωιτη ωηιχη τηε βανκ δεαλσ αρε διϖιδεδ ασ φολλοωσ

(∆ρενοϖσκα, 2010, 52):

ςολ. 3 Νο. 1

Μαρχη 2017

ΙΣΣΝ 2410−3918

Αχχεσ ονλινε ατ ωωω.ιιπχχλ.οργ

267

Αχαδεµιχ ϑουρναλ οφ Βυσινεσσ, Αδµινιστρατιον, Λαω ανδ Σοχιαλ Σχιενχεσ

ΙΙΠΧΧΛ Πυβλισηινγ, ςιεννα−Αυστρια

• Πασσιϖε βανκινγ ωορκσ ωηιχη δεαλ ωιτη χολλεχτιονσ ανδ αλλοχατιον οφ ! νανχιαλ

µεανσ ορ οτηερωισε χαλλεδ ασ µοβιλιζεδ βανκινγ αχτιϖιτιεσ ανδ αρε χαλλεδ πασσιϖε

βεχαυσε τηε βανκ πρεσεντσ τηε ρολε οφ δεβτορ τοωαρδσ τηε προπερτψ ανδ µεανσ.

Ρεγαρδινγ τηε πασσιϖε αχτιϖιτιεσ ινχλυδεδ δεποσιτορψ αχτιϖιτιεσ ανδ οτηερ βανκινγ

αχτιϖιτιεσ τηρουγη ωηιχη ισ δονε τηε µοβιλιζατιον οφ τηε ρελεασεδ ! νανχιαλ µεανσ,

ιν τηισ ωαψ ισ φορµεδ πασσιϖε χρεδιτ ποτεντιαλ, φορ τηισ µοβιλιζατιον τηε βανκ παψσ

Πασσιϖε ιντερεστ. , δυε το τηατ µοβιλιζατιον αχτιϖιτιεσ αρε ινχλυδεδ ιν πασσιϖε ωορκσ.

• Αχτιϖε βανκινγ ωορκσ − οτηερωισε αρε ρεχογνισεδ βανκινγ πλαχεµεντσ ωορκσ.

Ιν τηισ χασε τηε βανκ πλαψσ τηε ρολε οφ χρεδιτορ; τηεσε ωορκσ αρε χονσιδερεδ βανκσ

ρεθυιρεµεντσ ον τηε ασσετ σιδε οφ τηε βαλανχε.

• Νευτραλ βανκινγ ωορκσ. Τηεσε ωορκσ αρε ινχλυδεδ ιν µεδιατιον αχτιϖιτιεσ,

ανδ αρε περφορµεδ βψ βανκ το τηε αχχουντ οφ τηιρδ παρτψ; ηερε βανκ δοεσ νοτ αππεαρ

ειτηερ ασ ∆εβτορ ορ ασ Χρεδιτορσ.

Νοωαδαψσ βανκσ περφορµ ! νανχιαλ σερϖιχεσ, χαρε φορ ιτσ χυστοµερσ δεποσιτσ. Τηε

συχχεσσ οφ βανκ νοωαδαψσ δεπενδσ οφ τηε αβιλιτψ το ιδεντιφψ ! νανχιαλ σερϖιχεσ,

το χλιεντσ ωηο νεεδ τηεµ ιν ορδερ το περφορµ µυχη µορε ε∗ χιεντλψ ανδ ωιτη

φαϖουραβλε χονδιτιονσ (Λυβοτενι, 2015, 18).

Νοωαδαψσ τηε µαιν ρολεσ οφ βανκσ αρε:

• Τηε ρολε οφ Ιντερµεδιατορ−Ωηο προϖιδεσ τηε σερϖιχε οφ σαϖινγσ φορ χρεδιτσ το

εναβλε ινϖεστµεντσ;

• Τηε ρολε παψµεντσ εξεχυτορ;

• Τηε Ρολε οφ γυαραντορ− ισ το γυαραντεε παψµεντ οφ ιτσ Χλιεντσ ανδ το παψ δεβτσ

ιφ τηεψ αρε νοτ αβλε το παψ;

• Ρολε οφ Αγενχψ−πρεσερϖατιον οφ προπερτψ το ιτσ χλιεντσ;

• Πολιτιχαλ ρολε−ιµπλεµεντατιον οφ τηε γοϖερνµεντ ορτσ το ρεγυλατε τηε

γροωτη ανδ ρεαλιζατιον οφ σοχιαλ γοαλσ.

Τηε βανκινγ σψστεµ οφ λιθυιδιτψ ρισκ µαναγεµεντ ιν χοµµερχιαλ βανκσ ιν

Κοσοϖο φορ 2015

Φινανχιαλ σψστεµ ιν Κοσοϖο ισ α σψστεµ ωηιχη εναβλεσ τηε φυνχτιοναλιτψ οφ παψµεντ

σψστεµ οφ ϖαριουσ νατυρεσ, λοχαλ ανδ ιντερνατιοναλ τρανσφερσ, εξεχυτιον οφ παψµεντσ

οφ βιλλσ (Κοσοϖο Βανκινγ Ασσοχιατιον). Φινανχιαλ σψστεµ ινχλυδεσ µαρκετσ οφ χαπιταλ,

µεδιατιον ινστιτυτιονσ, ! νανχιαλ ρεγυλατορσ ανδ οτηερ ! νανχιαλ ινστιτυτιονσ ωηιχη

περφορµ ϖαριουσ ! νανχιαλ αχτιϖιτιεσ οφ φαµιλψ εχονοµιεσ, γοϖερνµενταλ εντερπρισεσ

ανδ ινστιτυτιονσ. Φινανχιαλ Σψστεµ ιν Κοσοϖο, α> ερ τηε ωαρ ηασ ινχρεασεδ τηε µοστ

οφ τηε ϖαλυεσ ανδ ηασ σηοων συσταιναβιλιτψ, ωηο αχτυαλλψ τεστι! εσ τηατ τηε ! νανχιαλ

Ινστιτυτιονσ ιν Κοσοϖο αρε βυιλδ ον συσταιναβλε οπερατιον βασισ Φινανχιαλ σψστεµ

ηασ γιϖεν γρεατ χοντριβυτιον το εχονοµιχ δεϖελοπµεντ οφ Χουντρψ τηρουγη λενδινγ

ινστιτυτιονσ ανδ τηρουγη σερϖιχεσ ο∋ ερεδ βψ ινσυρανχε χοµπανιεσ.

Κοσοϖο βανκινγ σψστεµ χονσιστσ οφ: Χοµµερχιαλ Βανκσ, Ινσυρανχε Χοµπανιεσ,

ςολ. 3 Νο. 1

Μαρχη 2017

Αχαδεµιχ ϑουρναλ οφ Βυσινεσσ, Αδµινιστρατιον, Λαω ανδ Σοχιαλ Σχιενχεσ

ΙΙΠΧΧΛ Πυβλισηινγ, ςιεννα−Αυστρια

ΙΣΣΝ 2410−3918

Αχχεσ ονλινε ατ ωωω.ιιπχχλ.οργ

268

Πενσιον φυνδσ, ! νανχιαλ συππορτ, µιχρο−! νανχιαλ ινστιτυτιονσ ετχ. Τηε στρυχτυρε οφ

! νανχιαλ σψστεµ ιν Κοσοϖο χονσιστσ οφ 10 Χοµµερχιαλ Βανκσ, 15 Ινσυρανχε Χοµπανιεσ,

13 Μιχρο−! νανχιαλ Ινστιτυτιονσ, 49 Νονβανκινγ Ινστιτυτιον ανδ 2 Πενσιον Φυνδσ. Ιν

ταβλε 1 ωε ηαϖε πρεσεντεδ τηε στρυχτυρε οφ Φινανχιαλ Σψστεµ οφ Κοσοϖο.

Ταβλε 1. Τηε στρυχτυρε οφ τηε Φινανχιαλ Σψστεµ οφ Κοσοϖο

Νο. ∆εσχριπτιον Τοταλ νυµβερ Ωιτη δοµεστιχ χαπιταλ Ωιτη φορειγν χαπιταλ

1 Χοµµερχιαλ Βανκ 10 2 8

2 Ινσυρανχε Χοµπανιεσ 15 6 9

3 Μιχρο−! νανχιαλ Ινστιτυτιονσ 13 3 10

4 Νον−βανκινγ Φινανχιαλ Ινστιτυτιονσ 49 45 4

5 Πενσιον Φυνδσ 2 1 1

Σουρχε: Κοσοϖο Χεντραλ Βανκ (ΚΧΒ) αννυαλ ρεπορτ 2015, πυβλισηεδ ον 11 Αυγυστ

2016, προχεσσεδ βψ αυτηορ.

Βανκινγ Σψστεµ ιν Κοσοϖο

Βανκινγ σψστεµ ισ α γρουπ ορ νετωορκ οφ ινστιτυτιονσ ωηιχη προϖιδε ! νανχιαλ σερϖιχεσ.

Τηεσε ινστιτυτιονσ αρε ρεσπονσιβλε φορ προϖιδινγ λοανσ οφ δι∋ ερεντ νεεδσ, δεποσιτ

τακινγ ανδ ασ ωελλ ασ προϖιδινγ ϖαριουσ ινϖεστµεντ ασσιστανχε. Βανκινγ σψστεµ ιν

Κοσοϖο ισ ρελατιϖελψ νεω, βυτ ιτ ηασ δεϖελοπεδ ϖερψ φαστ, εσπεχιαλλψ α> ερ τηε 1999

(Κοσοϖο Βανκινγ Ασσοχιατιον). Βανκινγ Σψστεµ ιν Κοσοϖο χονσιστσ οφ: Χεντραλ Βανκ,

Χοµµερχιαλ Βανκσ ανδ Μιχρο−! νανχιαλ Ινστιτυτιονσ. Ρεγαρδινγ τηε ινστιτυτιοναλ

στρυχτυρε, τηε βανκινγ σψστεµ χονσιστσ οφ Χοµµερχιαλ Βανκσ, Ινσυρανχε χοµπανιεσ,

Πενσιον φυνδσ, Χρεδιτ Σοχιετιεσ ετχ., αλλ λιχενσεδ ανδ µονιτορεδ βψ ∆επαρτµεντ οφ

Λιχενσινγ ανδ Στανδαρδιζατιον (∆ΛΣ) τηατ ισ ωιτηιν τηε Χεντραλ Βανκ οφ Κοσοϖο.

Χεντραλ βανκ ισ τηε αυτηοριτψ ωηιχη οπερατεσ τηρουγη ∆ΛΣ λιχενσεσ ανδ µονιτορσ

! νανχιαλ ινστιτυτιονσ. Ιν Κοσοϖο οπερατε αβουτ 10 Χοµµερχιαλ βανκσ ωηιχη ρεπρεσεντ

69+ οφ ασσετσ ιν ! νανχιαλ σεχτορ ανδ ωηιχη αρε: ΠροΧρεδιτ Βανκ, Ραι∋ εισεν Βανκ

ϑ.Σ.Χ., ΝΛΒ ση.α (ϑΣΧΟ), Βανκα πρ Βιζνεσ (Βανκ φορ Βυσινεσσ), Βανκα Εκονοµικε

(Εχονοµιχ Βανκ), ΤΕΒ Ση.α. (ϑΣΧ), Βανκα Κοµβεταρε Τρεγταρε (Νατιοναλ Τραδε Βανκ),

Κοµερχιαλνα Βανκα ιν Μιτροϖιχα (Χοµµερχιαλ Βανκ ιν Μιτροϖιχα), Τυρκψιε ισ Βανκασσι,

Τ.Χ Ζιρατ Βανκασσι Α.Σ.

Αβουτ 90+ οφ χαπιταλ οφ βανκινγ σεχτορ ιν Κοσοϖο ισ χαπιταλ φροµ φορειγν οριγιν, ωηιλε

τηε ρεµαινινγ παρτ βελονγσ το βανκσ ωιτη λοχαλ χαπιταλ. Τηε ϖαλυε οφ εαχη χοµµερχιαλ

βανκ ισ πρεσεντεδ ιν τηε φολλοωινγ ταβλε 2.

Ταβλε 2. Χαπιταλ στρυχτυρε οφ τηε βανκινγ σψστεµ ιν Κοσοϖο ιν 2015

Νο. Βανκ Βρανχηεσ ∆οµεστιχ

χαπιταλ

Φορειγν

χαπιταλ

ςαλυε οφ

δοµεστιχ

χαπιταλ

ςαλυε οφ

φορειγν

χαπιταλ

1 ΠροΧρεδιτ Βανκ 55 0% 100% − 61,346.210.00

ςολ. 3 Νο. 1

Μαρχη 2017

ΙΣΣΝ 2410−3918

Αχχεσ ονλινε ατ ωωω.ιιπχχλ.οργ

269

Αχαδεµιχ ϑουρναλ οφ Βυσινεσσ, Αδµινιστρατιον, Λαω ανδ Σοχιαλ Σχιενχεσ

ΙΙΠΧΧΛ Πυβλισηινγ, ςιεννα−Αυστρια

2 Ραιφφεσισεν Βανκ Κοσοϖο ϑ.Σ.Χ 52 0% 100% − 63,000.000.00

3 ΝΛΒ Βανκ ση.α. 50 0% 100% − 59,725.000.00

4 Βανκα πρ Βιζνεσ 41 43% 57% 4,836.006.00 6,410.520.00

5 Βανκα Εκονοµικε 40 100% 0% 14,778.813.00 −

6 ΤΕΒ ση.α. 26 0% 100% − 24,000.000.00

7 Βανκα Κοβταρε Τρεγταρε 24 0% 100% − 17,000.000.00

8 Κοµερχιϕαλνα Βανκα−Μιτροϖιχ 9 0% 100% − 25,000.00

9 Τυρκιψε Ισ Βανκασι 1 0% 100% − 8,093.000.00

10 Τ.Χ. Ζιραατ Βανκασι Α.Σ 1 0% 100% − 2,540.544.00

Σουρχε: ΚΧΒ αννυαλ ρεπορτ 2015, πυβλισηεδ ον 11 Αυγυστ 2016, προχεσσεδ βψ αυτηορ.

Προδυχτσ ανδ σερϖιχεσ οφ Χοµµερχιαλ Βανκσ ιν Κοσοϖο, ινχλυδε: βανκινγ αχχουντσ,

χρεδιτσ (λοανσ), δοµεστιχ ανδ φορειγν τρανσαχτιονσ, βανκινγ χαρδσ, χρεδιτ λε∃ ερσ,

ε−βανκινγ, ανδ οτηερ σερϖιχεσ ανδ προδυχτσ (Κοσοϖο Βανκινγ Ασσοχιατιον). Ρεγαρδινγ

τηε τραδε χονχεντρατιον ιν βανκινγ σεχτορ, ιν 2015 τηε ασσετσ τρενδ ισ δεχρεασεδ,

ρεγαρδινγ λοανσ ανδ δεποσιτσ ιφ ωε χοµπαρε τηε πρεϖιουσ ψεαρ. Τηισ ισ ασ ρεσυλτ οφ

ραπιδ ινχρεασε οφ ασσετσ οφ σµαλλ Βανκσ ιν χοµπαρισον ωιτη τηε σλοω ινχρεασε οφ ασσετσ

ιν τηρεε βιγγερ βανκσ. ∆εχρεασε οφ δεποσιτσ ισ ασ ρεσυλτ οφ δεχρεασε οφ λοανσ ιν βιγ

βανκσ ιν χοµπαρισον ωιτη τηε ηιγηερ ινχρεασε οφ δεποσιτσ ιν οτηερ βανκσ. Ασσετσ

οφ Βανκινγ Σεχτορ ιν Κοσοϖο 2015, ρεαχηεδ τηε ϖαλυε οφ  3.39 βιλλιον εξπρεσσεδ ιν

περχενταγε 6.3+ ινχρεασε ωηερε τηε βιγγερ ρολε οφ ινχρεασε ισ τηε εξπανσιον οφ τηε

λοαν πορτφολιο τηατ ρεπρεσεντσ τηε δοµιναντ χατεγορψ οφ στρυχτυρε οφ ασσετσ ιν βανκινγ

σεχτορ. Λοανσ ιν 2015 ρεαχηεδ τηε ϖαλυε οφ  2.02 βιλλιον ωηιχη πρεσεντσ 7.3+ ινχρεασε

ανδ τηισ ισ α∃ ριβυτεδ το τηε εασινγ οφ λενδινγ στανδαρδσ βψ βανκσ ανδ ωιτη παρτιχυλαρ

α∃ εντιον το τηε ρεδυχτιον οφ ιντερεστ ρατεσ, χρεδιτ εξπανσιον ποτεντιαλ ανδ εξτενδινγ

τηε µατυριτψ ον λοανσ προϖιδεδ ανδ τηε γροωτη οφ δεµανδ φορ λοανσ φροµ εντερπρισεσ

ανδ φαµιλψ βυσινεσσεσ. Φαµιλψ βυσινεσσ λοανσ ιν 2015 ινχρεασεδ 9.7+, µορτγαγε λοανσ

βψ 27, 7+, ωηιλε νεω λοανσ ωιτη φαϖουραβλε χονδιτιονσ βψ 55.8+. Λοανσ φορ εντερπρισεσ

αρε ινχρεασεδ βψ 6.1+, λοανσ ωηιχη βεαρ τηε µαιν λοαδ ωιτηιν τηε τοταλ λοανσ (65.9+ οφ

τοταλ λοανσ). Παρτιχιπατιον οφ λοανσ ιν τοταλ ασσετσ ιν βανκινγ σεχτορ ισ 59,6+ Σεχυριτιεσ

ινχρεασεδ ιν 2015 βψ 29.4+, ωηιλε σεχυριτιεσ οφ Κοσοϖο Γοϖερνµεντ ινχρεασεδ βψ

17.4+. Ρεγαρδινγ τηε χαση, ιτ ηασ ινχρεασεδ βψ 9.9+ ωηιχη ρε% εχτσ τηε ινχρεασε οφ

δεποσιτσ ιν βανκινγ σεχτορ ανδ τηε λαω ιντερεστ ρατεσ ιν ιντερνατιοναλ µαρκετσ λιµιτινγ

τηε ποσσιβιλιτψ οφ χοµµερχιαλ βανκσ φορ ινϖεστµεντ ιν τηεσε µαρκετσ ανδ τηισ ηασ αλσο

χοντριβυτεδ το τηε ρεδυχτιον οφ τηε βαλανχε οφ χοµµερχιαλ βανκσ ινχλυδινγ δεποσιτσ

ανδ λοανσ ωιτη βανκσ αβροαδ. Χαση παρτιχιπατεσ βψ 9.3+ ιν τοταλ ασσετσ. Στρυχτυρε οφ

ασσετσ φορ 2015 ανδ χοµπαρισον ωιτη 2014 ισ πρεσεντεδ ιν ταβλε 3.

Ταβλε 3. Στρυχτυρε οφ ασσετσ ιν βανκινγ σεχτορ φορ 2015 ιν χοµπαρισον ωιτη 2014

∆εσχριπτιον

2014 2015

ςαλυε ιν  Παρτιχιπατιον

%ςαλυε ιν  Παρτιχιπατιον

%

Χαση 447.10 14.00% 491.2 14.50%

Βαλανχε ωιτη Χοµµερχιαλ Βανκσ 360.70 12.30% 316 9.30%

ςολ. 3 Νο. 1

Μαρχη 2017

Αχαδεµιχ ϑουρναλ οφ Βυσινεσσ, Αδµινιστρατιον, Λαω ανδ Σοχιαλ Σχιενχεσ

ΙΙΠΧΧΛ Πυβλισηινγ, ςιεννα−Αυστρια

ΙΣΣΝ 2410−3918

Αχχεσ ονλινε ατ ωωω.ιιπχχλ.οργ

270

Σεχυριτιεσ 383.80 12.00% 473.5 15.00%

Γροσσ λοανσ 1.882.40 59.10% 2.019.40 59.60%

Φιξεδ ασσετσ 53.70 1.70% 57.3 1.70%

Οτηερ ασσετσ 27.90 0.90% 29.8 0.90%

Τοταλ 3,185.60 100% 3,387.30 100%

Σουρχε: ΚΧΒ αννυαλ ρεπορτ 2016, πυβλισηεδ ον 11 Αυγυστ 2016, προχεσσεδ βψ αυτηορ

Ρεγαρδινγ τηε λιαβιλιτιεσ, τηειρ στρυχτυρε ισ δοµινατεδ βψ δεποσιτσ ωηιχη χονσιστ οφ

79+ οφ τοταλ λιαβιλιτιεσ ανδ πρεσεντ τηε µιν σουρχε οφ βανκινγ ! νανχιαλ αχτιϖιτψ. Τηε

ηιγη συππορτ ιν δοµεστιχ δεποσιτσ ανδ εσπεχιαλλψ ιν δεποσιτσ οφ Φαµιλψ Εχονοµιεσ ισ

χονσιδερεδ το βε συσταιναβλε σουρχε οφ φυνδινγ ανδ πρεϖεντσ εξποσυρε οφ τηε σεχτορ το

εξτερναλ µοϖεµεντσ ιν ! νανχιαλ µαρκετσ. ∆εποσιτ ιν 2015 ρεαχηεδ τηε ϖαλυε οφ  2.70

βιλλιον ορ ιν περχενταγε 6.5+ ινχρεασε, ωηιχη ρεπρεσεντσ τηε περφορµανχε οφ δεποσιτ

ρεχοϖερψ ιν χοµπαρισον ωιτ πρεϖιουσ ψεαρσ. Γρατερ παρτιχιπατιον ιν τηε τοταλ δεποσιτσ

αρε δεποσιτσ οφ φαµιλψ εχονοµιεσ ωηιχη χονσιστ οφ αβουτ 72.7+ οφ δεποσιτσ. ∆εποσιτσ

οφ εντερπρισεσ ηαϖε α παρτιχιπατιον οφ 21.6+ ιν τηε τοταλ αµουντ οφ δεποσιτσ. Ινχρεασε

οφ δεποσιτσ ιν 2015 οφ α∃ ριβυτεδ το τερµινατιον οφ τηε δεχλινινγ τρενδ ιν ιντερεστ ρατεσ

ον δεποσιτσ σινχε τηε σεχονδ θυαρτερ οφ 2015.

Τηε βαλανχε χατεγορψ ωιτη οτηερ βανκσ ηασ ρεαχηεδ τηε ϖαλυε οφ  43.4 µιλλιον ορ

αν ινχρεασε οφ 37.2+. Οτηερ βορροωινγσ αµουντ αν ινχρεασε οφ  17.6 µιλλιον ορ αν

ινχρεασε οφ 24.7+. Οων ρεσουρχεσ ιν βανκινγ σεχτορ ηαϖε αν ινχρεασε βψ 21.9+ ανδ

χοµπρισε 11.6+ οφ τοταλ λιαβιλιτιεσ. Ινχρεασε οφ οων σουρχεσ ισ ασ ρεσυλτ οφ προ! τ ρεαλιζεδ

φροµ τηε βανκινγ σεχτορ ιν 2015. Τηε στρυχτυρε οφ λιαβιλιτιεσ ισ πρεσεντεδ ιν ταβλε 4.

Ταβλε 4. Στρυχτυρε οφ λιαβιλιτιεσ οφ βανκινγ σεχτορ ιν 2015 ανδ χοµπαρισον το 2014.

∆εσχριπτιον

2014 2015

ςαλυε ιν  Παρτιχιπατιον % ςαλυε ιν  Παρτιχιπατιον %

Βαλανχε φροµ οτηερ βανκσ 31.60 1.00% 43.40 1.30%

∆εποσιτσ 2,537.50 79.70% 2.701.40 79.80%

Οτηερ λοανσ 14.10 0.40% 17.60 0.50%

Οτηερ λιαβιλιτιεσ 232.10 7.30% 194.30 5.70%

Συβορδινατεδ δεβτ 47.30 1.50% 36.80 1.10%

Οων σουρχεσ 323.00 10.10% 394.00 11.60%

Τοταλ οφ λιαβιλιτιεσ 3,185.60 100% 3,387.30 100%

Σουρχε: ΚΧΒ αννυαλ ρεπορτ 2015, πυβλισηεδ ον 11 Αυγυστ 2016, προχεσσεδ βψ αυτηορ.

Ρεγαρδινγ τηε περφορµανχε οφ βανκινγ Σεχτορ ιν Κοσοϖο 2015 βασεδ ον τηε αννυαλ

ρεπορτ οφ ΚΧΒ ανδ οτηερ αννυαλ ρεπορτ πυβλισηεδ βψ Χοµµερχιαλ Βανκσ ωε χαν

νοτιχε τηατ βανκινγ σεχτορ ιν 2015 ηασ ρεαλιζεδ προ! τ ωηιχη ρεαχηεσ τηε ϖαλυε οφ  94.7

µιλλιον ανδ τηισ προ! τ ρεσυλτσ ασ τηε ρεδυχτιον εξπενσεσ ιν βανκινγ σεχτορ. Ινχοµεσ

φορ 2015 ρεαχηεδ τηε αµουντ οφ  238.2 µιλλιον ωηιχη πρεσεντσ 2.9+ δεχρεασε ασ α

ρεσυλτ οφ δεχρεασε οφ ρεϖενυεσ φροµ τηε ιντερεστ ωηιχη δεχρεασεδ 5, 7+, τηισ δεχρεασε

ισ α∃ ριβυτεδ το τηε δεχρεασε οφ ιντερεστ ρατεσ ιν λοανσ. Ρεϖενυεσ φροµ νον−ιντερεστ

ςολ. 3 Νο. 1

Μαρχη 2017

ΙΣΣΝ 2410−3918

Αχχεσ ονλινε ατ ωωω.ιιπχχλ.οργ

271

Αχαδεµιχ ϑουρναλ οφ Βυσινεσσ, Αδµινιστρατιον, Λαω ανδ Σοχιαλ Σχιενχεσ

ΙΙΠΧΧΛ Πυβλισηινγ, ςιεννα−Αυστρια

ινχρεασεδ βψ 7.2+ ασ ρεσυλτ οφ ινχρεασε φροµ φεεσ ανδ χοµµισσιονσ ωηιχη µεανσ τηατ

σερϖιχεσ ατ βρανχηεσ οφ βανκσ γοτ µορε εξπενσιϖε. Εξπενσεσ ιν βανκινγ σεχτορ ρεαχη

α ϖαλυε οφ  143.5 µιλλιον ωηιχη πρεσεντσ τηε αννυαλ δεχρεασε οφ 22.3+ ασ ρεσυλτ οφ

ρεδυχτιον οφ νον−ιντερεστ εξπενσεσ ωηιχη ιν 2015 δεχλινεδ ατ τηε ρατε οφ 88.6+, ανδ

ωιτηιν τηισ χονσιδεραβλε δεχλινε αρε ρεχορδεδ χοστσ οφ προϖισιονσ φορ λοανσ ωηιχη

δεχρεασεδ βψ 141.1+. Αλσο ιµπαχτ ιν δεχρεασε οφ εξπενσεσ ωερε ρεχορδεδ τηε ιντερεστ

εξπενσεσ ωηιχη ωερε δεχρεασεδ βψ 48.7+.

Ιντερεστ Ρατεσ

Τηρουγη 2015, ρεγαρδινγ λοανσ, τηε ιντερεστ ρατεσ δεχρεασεδ βψ αν αϖεραγε ρατε φροµ

9.4+ το 7.7+ ασ ιτ ωασ ιν πρεϖιουσ ψεαρ βυτ ρεγαρδινγ τηε ιντερεστ ρατεσ ον δεποσιτσ

ινχρεασεδ φροµ 1.1+ ασ ιτ ωασ ιν 2014 το 1.2+. Σο, ασ µεντιονεδ αβοϖε τηε ιντερεστ ρατεσ

ον λοανσ δεχρεασεδ ον λοανσ το ηουσεηολδσ ανδ λοανσ φορ εντερπρισεσ ανδ φορ οτηερ

τψπεσ οφ λοανσ ασ ωελλ. Τηε αϖεραγε ιντερεστ ρατεσ το ηουσεηολδσ δεχρεασεδ βψ 8.4+

(µορτγαγε λοανσ το 7+, ωηιλε τηοσε οφ χονσυµερ 8.7+) ρεγαρδινγ τηε εντερπρισεσ λοαν

τηε ιντερεστ ρατεσ δεχρεασεδ βψ 7.4+, ωηερε τηισ τψπε οφ λοαν ιτ σηουλδ βε µεντιονεδ

τηατ φορ τηε ινϖεστµεντ λοανσ τηε αϖεραγε ιντερεστ ρατεσ δεχρεασεδ βψ 7.8+.

Ιν ταβλε 5 ωε ηαϖε πρεσεντεδ τηε ιντερεστ ρατεσ φορ σοµε τψπεσ οφ λοανσ.

Ταβλε 5. Ιντερεστ ρατεσ ον λοανσ 2015 ανδ χοµπαρισον ωιτη 2014

Τψπεσ οφ λοανσ

Ιντερεστ ρατεσ

2014

Ιντερεστ ρατεσ

2015

Λοανσ φορ Ηουσεηολδσ 8.9% 8.4%

Λοανσ φορ Εντερπρισεσ 9.6% 7.4%

Λοανσ φορ Σερϖιχεσ 10.0% 7.4%

Αγριχυλτυραλ Λοανσ 11.3% 7.1%

Λοανσ φορ Ινδυστρψ 8.9% 7.4%

Οϖερδραφτ 9.4% 7.1%

ςαριουσ λινεσ οφ λοανσ 11.8% 8.5%

Σουρχε: ΚΧΒ αννυαλ ρεπορτ 2015, πυβλισηεδ ον 11 Αυγυστ 2016, προχεσσεδ βψ αυτηορ

Ρεγαρδινγ τηε ιντερεστ ρατεσ ον δεποσιτσ ιν 2015, τηε αϖεραγε ιντερεστ ρατε ηασ σταρτεδ

το ρισε βψ 1.1+ το 1.2+ ασ ιτ ωασ ιν 2014. Ρεγαρδινγ τηε ηουσεηολδ λοανσ τηισ ρατε

χηανγεδ φροµ 0.9+ το 1.1+ ασ ιτ ωασ ιν πρεϖιουσ ψεαρ ωηιλε φορ Εντερπρισεσ ισ

δεχρεασεδ το 1.5+ το 1.6+ ασ ιτ ωασ ιν 2014, ανδ τηε σαµε ηαππενεδ ανδ τερµ δεποσιτσ

τηε ιντερεστ ρατε δεχρεασεδ φροµ 1.6+ το 1.5+. Τηε αϖεραγε ιντερεστ ρατεσ ον σαϖινγσ

δεποσιτσ δεχρεασεδ το 0.1+ ιν 2015 φροµ 07+ ασ ιτ ωασ ιν 2014.

Τηε Ρισκσ ον ωηιχη τηε Βανκινγ Σεχτορ ιν Κοσοϖο ισ εξποσεδ

Τηε Ρισκσ ον ωηιχη τηε Βανκινγ Σεχτορ ιν Κοσοϖο ισ εξποσεδ αρε: τηε λιθυιδιτψ ρισκ,

µαρκετ ρισκ, οπερατιοναλ ρισκ ετχ. Τηε Ρισκσ ον ωηιχη τηε Βανκινγ Σεχτορ ιν Κοσοϖο ισ

ςολ. 3 Νο. 1

Μαρχη 2017

Αχαδεµιχ ϑουρναλ οφ Βυσινεσσ, Αδµινιστρατιον, Λαω ανδ Σοχιαλ Σχιενχεσ

ΙΙΠΧΧΛ Πυβλισηινγ, ςιεννα−Αυστρια

ΙΣΣΝ 2410−3918

Αχχεσ ονλινε ατ ωωω.ιιπχχλ.οργ

272

εξποσεδ αρε ατ λοω λεϖελ ανδ ιν 2015 Βανκινγ Σεχτορ οφ Κοσοϖο ηασ ρεχορδεδ δεχρεασε

ρεγαρδινγ τηε εξποσυρε το λοανσ ρισκ ανδ σολϖενχψ. Ιν ταβλε 6 αρε πρεσεντεδ ρισκ

ινδιχατορσ ιν βανκινγ σεχτορ.

Ταβλε 6 Ρισκσ ινδιχατορσ οφ βανκινγ σεχτορ 2014 ανδ 2015

∆εσχριπτιον 2014 2015

Χαπιταλ συφ! χιενχψ ινδιχατορ 17.8% 19.0%

Τηε ρεπορτ οφ νονπερφορµινγ λοανσ (ΝΠΛ) το τοταλ λοανσ 8.3% 6.2%

Χοϖεραγε οφ ΝΠΛ ωιτη προϖισιονσ 114.4% 115.1%

Λοαν/∆εποσιτ Ρεπορτ 74.2% 74.8%

Ρεπορτ οφ λιθυιδ ασσετσ το σηορτ−τερµ λιαβιλιτιεσ 43.6% 44.9%

Ρεπορτ οφ τηε τοταλ ϖαλυε οφ λαργε λοανσ εξποσυρεσ τοωαρδσ τηε χαπιταλ οφ ! ρστ χλασσ 97.1% 67.1%

Σουρχε: ΚΧΒ αννυαλ ρεπορτ 2015, πυβλισηεδ ον 11 Αυγυστ 2016, προχεσσεδ βψ αυτηορ.

Ρεγαρδινγ τηε ρισκσ το ωηιχη ισ εξποσεδ βανκινγ σψστεµ, ωε ωιλλ βε φοχυσεδ ον τηε

λιθυιδιτψ ρισκ. Λιθυιδιτψ ρεπρεσεντσ τηε αβιλιτψ το προϖιδε συ∗ χιεντ φυνδσ το µεετ

σηορτ−τερµσ λιαβιλιτιεσ. Λιθυιδιτψ ισ α πηενοµενον τηατ ισ ον τηε στριχτ χοντρολ οφ τηε

µαναγεµεντ οφ τηε βανκ, τηε αιµ οφ ωηιχη ισ ασ χλοσε το αχηιεϖινγ λιθυιδιτψ ποιντ οφ

οπτιµαλ ωηιχη µεανσ τηατ τηε συ∗ χιενχψ οφ λιθυιδιτψ φορ οϖερχοµινγ υνεξπεχτεδ

χηανγεσ ιν τηε λιθυιδ νεχεσσιτιεσ ανδ σουρχεσ. Οπτιοναλ λιθυιδιτψ ισ α γοαλ οφ βανκσ

Μαναγεµεντ βεχαυσε ανδ ιν τηε χασεσ ωηερε τηερε ισ εξχεσσ οφ λιθυιδιτψ, βανκσ φαχεσ

υννεχεσσαρψ ορ ωαστεφυλ εξπενσεσ συχη ασ: εξπενσε φορ µαιντενανχε οφ λιθυιδιτψ ανδ

εξπενσεσ φορ ινσυ∗ χιεντ λιθυιδιτψ. Βανκ χαν πρεσερϖε ιτσ λιθυιδιτψ ιφ ιτ µαναγεσ το

ηαρµονιζε τηε πλαχεµεντ οφ φυνδσ ωιτηιν τηε δεαδλινε οφ οϖερδυε. Βανκ σηουλδ

α∃ εµπτ το ρεαχη τηε οπτιµαλ λιθυιδιτψ, σο, σηουλδ ηαϖε βανκ αχχουντ ιν Χεντραλ Βανκ

, συ∗ χιεντ φυνδσ οφ ρεσερϖεσ φορ λιθυιδιτψ ωηιχη ωιλλ βε υσεδ ιν σιτυατιονσ ωηεν τηε

ιν% οω οφ φυνδσ αρε νοτ ηαρµονιζεδ ωιτη πλαχεµεντ οφ φυνδσ ιν Βανκ. Τηε λιθυιδιτψ

ρατιο ανδ χαπιταλ αδεθυαχψ ρατιο οφ χαπιταλ αρε ρεγυλατεδ ωιτη στανδαρδιζατιον

φραµεωορκ οφ τηε Βασελ Χοµµι∃ εε κνοων ασ Βασελ Ι, Βασελ ΙΙ (τηισ φραµεωορκ ισ βασεδ

ον τηρεε πιλλαρσ: Μινιµαλ δεµανδσ φορ χαπιταλ, ρεϖιεω οφ συρϖειλλανχε

ανδ µαρκετ δισχιπλινε) ανδ λαστλψ τηε Βασελ Φραµεωορκ ΙΙΙ ωηιχη αππεαρεδ ασ νεω

Φραµεωορκ φορ ϖαριουσ δεµανδσ οφ χαπιταλ ανδ λιθυιδιτψ. Τηεσε φραµεωορκσ ρεγυλατε

τηε αχτιϖιτψ οφ χρεδιτινγ ινστιτυτιονσ ανδ δε! νε ρεθυιρεµεντ φορ τηειρ χαπιταλ. Τηεσε

φραµεωορκσ ηαδ βεεν αµενδεδ ϖερψ ο> εν δυε το αδδρεσσινγ ισσυεσ ωηιχη αρε

χονσιδερεδ ασ τηε δριϖινγ φαχτορ οφ τηε ! νανχιαλ χρισισ (Κοσοϖο Βανκινγ Ασσοχιατιον).

Τηεσε φραµεωορκσ αρε συππλεµεντ οφ εαχη οτηερ. Ιν 2015, ρεγαρδινγ τηε εξποσυρε οφ

Κοσοϖο Βανκινγ Σεχτορ τοωαρδσ λιθυιδιτψ ρισκ ισ ατ λοω λεϖελ αλτηουγη τηε λανδινγ

αχχελερατιον ηασ ινχρεασεδ ασ ρεσυλτ οφ ινχρεασε οφ δεποσιτσ. Ιν 2015, ρελατιον οφ λοανσ

τοωαρδσ δεποσιτσ ινχρεασεδ βψ 74.2+ ασ ιτ ωασ ιν 2014 το 74.8+ (Ταβλε 6). Ιν Ρεγυλατιον

ΞςΙΙ οφ ΚΧΒ ον συπερϖισιον οφ Βανκα ισ ! ξεδ τηε ρατε οφ ρεσερϖεσ οφ λιθυιδιτψ ωηιχη ισ

10+ οφ δεποσιτσ (Κοσοϖο Χεντραλ Βανκ).

Ασ α ρεσυλτ οφ γροωτη οφ δεποσιτσ ιν 2015 τηερε ωασ α σλιγητ ινχρεασε οφ λιθυιδιτψ ασσετσ

ιν ρελατιον το σηορτ−τιµε λιαβιλιτιεσ, ωηιχη αρε χονσιδερ το βε συ∗ χιεντ ινδιχατορσ αβοϖε

τηε µινιµαλ λεϖελ δε! νεδ βψ ρεγυλατιονσ. Ιν ρελατιονσ τοωαρδσ σηορτ−τερµ λιαβιλιτιεσ

ςολ. 3 Νο. 1

Μαρχη 2017

ΙΣΣΝ 2410−3918

Αχχεσ ονλινε ατ ωωω.ιιπχχλ.οργ

273

Αχαδεµιχ ϑουρναλ οφ Βυσινεσσ, Αδµινιστρατιον, Λαω ανδ Σοχιαλ Σχιενχεσ

ΙΙΠΧΧΛ Πυβλισηινγ, ςιεννα−Αυστρια

ιν 2015 ηασ ινχρεασεδ το 44.9+. Τηρουγη 2015 τηε χαπιταλ οφ Κοσοϖο Βανκινγ Σψστεµ

ινχρεασεδ δυε το ινχρεασε οφ νετ προ! τ. Τηε αδεθυατε ινδιχατορ οφ χαπιταλ ρεαχηεδ τηε

ρατε οφ 19+ τοωαρδσ 17.8+ ασ ιτ ωασ ιν πρεϖιουσ ψεαρ. Ιν τηισ ασπεχτ Κοσοϖο σηουλδ

βε ιν α βε∃ ερ ποσιτιον ανδ χοντινυεσ το βε αµονγ τηε χουντριεσ ωηιχη ηαϖε ηιγηερ

λεϖελσ οφ χαπιταλ αδεθυαχψ ρατιοσ. Τηε λιθυιδιτψ ρισκ πρεσεντσ τηε σιτυατιον ωηερε τηε

βανκ ισ νοτ ιν σιτυατιον το φυλ! λ ιτσ χυρρεντ ανδ φυτυρε λιαβιλιτιεσ ον τιµε ορ ιν φυλλ. Τηε

λιθυιδιτψ ρισκ ισ χονσιδερεδ το βε α ρισκ οφ δισαβιλιτψ το ινσυρε αδδιτιοναλ φυνδινγ ορ

τηε φυνδινγ ωηιχη χαν βε αχηιεϖεδ ιν υνφαϖουραβλε χονδιτιονσ ωιτη τηε ινχρεασε οφ

ιντερεστ ρατεσ. Τηερεφορε, το αϖοιδ τηισ σιτυατιον ατ ανψ τιµε βανκσ µυστ ηολδ συ∗ χιεντ

λιθυιδ φυνδσ ωηιχη αρε αϖαιλαβλε φορ τηε φυλ! λµεντ οφ λιαβιλιτιεσ το τηε βανκ. Ιν ορδερ το

σο> εν τηε λιθυιδιτψ ρισκ, βανκ νεεδσ το διϖερσιφψ φυνδινγ σουρχεσ ανδ µαναγε λιθυιδ

ασσετσ χαρεφυλλψ βψ µαινταινινγ α βαλανχε οφ χαση ανδ ιτσ εθυιϖαλεντσ το βε συ∗ χιεντ

το µεετ τηε νεεδσ οφ λιαβιλιτιεσ ιµµεδιατελψ.

Ρεγαρδινγ τηε λιθυιδιτψ ρισκ ιν Κοσοϖο Βανκινγ Σψστεµ, βασεδ ον τηε πυβλισηεδ

αννυαλ δατα ρεπορτ βψ Κοσοϖο Χεντραλ Βανκ ανδ Χοµµερχιαλ Βανκσ ωηιχη οπερατε ιν

Κοσοϖο Βανκινγ Σεχτορ ιτ ισ εστιµατεδ τηατ βανκσ αρε θυιτε λιθυιδ ανδ τηε εξποσυρε οφ

τηε λιθυιδιτψ ρισκ ισ ατ ϖερψ λοω λεϖελ. Ωε χαµε το τηισ χονχλυσιον βασεδ ιν τηε ρελατιον

οφ λιθυιδ ασσετσ αγαινστ σηορτ−τερµ λιαβιλιτιεσ, α ρελατιον ωηιχη ιν 2015 ρυνσ ατ 44+

ωηιχη ισ αλµοστ τηε δουβλε οφ τηε µινιµυµ ρεθυιρεδ βψ τηε Κοσοϖο Χεντραλ Βανκ.

Τηισ λεϖελ ισ ρεθυιρεδ φροµ ΚΧΒ ανδ ιτ σηουλδ βε ατ λεαστ 25+. Κοσοϖο αλσο ηασ α γοοδ

ποσιτιον ιν τερµσ οφ χαπιταλ ρατιοσ ινδιχατορ ωηιχη ισ γροωινγ φροµ ψεαρ το ψεαρ ανδ ιν

2015 ρεαχηεδ 19+ λεϖελ.

Χονχλυσιονσ

Ρεφερρινγ το ! νδινγσ ωηιχη αρε πρεσεντεδ αβοϖε, ωε χαν σεε τηατ Κοσοϖο Φινανχιαλ

Σψστεµ (ωηιχη ισ χοµποσεδ βψ α λαργε νυµβερ οφ ! νανχιαλ ινστιτυτιονσ) ισ ιν α γοοδ

ποσιτιον ανδ σηοωσ α ηιγη−λεϖελ χονσιστενχψ ανδ δε! νιτελψ ωε σηουλδ βε µεντιονεδ

Κοσοϖο Βανκινγ Σψστεµ.

Βασεδ ον τηε δατα πυβλισηεδ βψ Κοσοϖο Χεντραλ Βανκ ανδ βψ Χοµµερχιαλ Βανκσ

ωηιχη οπερατε ιν Κοσοϖο Βανκινγ Μαρκετ ωε χαν σεε τηατ Κοσοϖο Βανκινγ Σψστεµ Ιτ

ισ θυιτε σταβλε ανδ ιτ ισ ονε οφ τηε σεχτορσ τηατ ισ δεϖελοπινγ ϖερψ θυιχκλψ.

∆ατα φροµ τηε ! νανχιαλ ρεπορτ φορ 2015 ανδ αννυαλ ρεπορτσ πρεσεντσ τηατ τηερε ωερε

ινχρεασε οφ ασσετσ ασ α ρεσυλτ οφ εξπανσιον οφ λοανσ πορτφολιο. Αλσο ωε δο ηαϖε αν

ινχρεασε οφ δεποσιτσ ασ ρεσυλτ οφ ινχρεασε οφ αϖεραγε ιντερεστ ρατεσ ον δεποσιτσ ωηιχη

ρε% εχτεδ ον τηε ινχρεασε οφ χαση.

Τηε αϖεραγε ιντερεστ ρατεσ ον λοανσ ηαϖε διχρεασεδ ωηιχη ηαδ αν ιµπαχτ ον ινχρεασε

δεφενδσ ον λοανσ. Τηε πορτφολιο οφ σεχυριτιεσ ισ αλσο εξτενδεδ ανδ ωε ηαϖε τηε ινχρεασε

οφ σεχυριτιεσ φροµ τηε φορειγν Γοϖερνµεντσ ανδ σµαλλερ ινχρεασε οφ σεχυριτιεσ φροµ

τηε Γοϖερνµεντ οφ Κοσοϖο.

Ρεγαρδινγ τηε ! νανχιαλ ρισκ, Κοσοϖο Βανκινγ Σεχτορ ιν 2015 ισ ιν α λοω λεϖελ οφ

εξποσυρε το τηεσε ρισκσ ανδ ιτ ισ ασ ρεσυλτ οφ συ∗ χιεντ ρεσερϖεσ φορ χοϖερινγ λιαβιλιτιεσ

ωηιχη µεανσ ανδ στριχτ οβσερϖανχε οφ ρυλεσ ρελατεδ το τηε µανδατορψ ρεσερϖεσ ανδ

λιθυιδιτψ ρεσερϖε. Τηισ µεανσ τηατ τηε Μαναγεµεντ οφ λιθυιδιτψ ρισκ ισ ιν α σατισφαχτορψ

λεϖελ ανδ βασεδ ον δατα προϖιδεδ, ωε χαν νοτιχε τηατ βανκινγ σψστεµ ηασ σηοωεδ νο

ςολ. 3 Νο. 1

Μαρχη 2017

Αχαδεµιχ ϑουρναλ οφ Βυσινεσσ, Αδµινιστρατιον, Λαω ανδ Σοχιαλ Σχιενχεσ

ΙΙΠΧΧΛ Πυβλισηινγ, ςιεννα−Αυστρια

ΙΣΣΝ 2410−3918

Αχχεσ ονλινε ατ ωωω.ιιπχχλ.οργ

274

σιγνσ οφ υνχερταιντψ ιν τηε φυλ! λµεντ οφ λιαβιλιτιεσ.

Ρεφερενχεσ

∆ρενοϖσκα−Στοϕανοϖσκα, Μ. (2010). Μυνα αφαριστ/Βυσινεσσ Ωορκ Σκοπϕε.

Γιλλεσ, ϑ. (2008). Μονεταρψ Ευροπε, Παπιρυσ, Τιρανα.

Ηαλιλι, Β. (2014).Βανκαρστϖο Ποσλοϖανϕε/Βανκινγ Βυσινεσσ, Βελγραδε.

Κοµονι, Σ. (2008). Πυβλιχ Φινανχεσ, Πριστινα.

ϑακυπι, Ση. ϑασηαρι, Η. (2015). Αδϖανχεδ Φινανχιαλ Αναλψσισ, Ινστιτυτε φορ Σχιεντι! χ Ρεσεαρχη,

Υλθιν.

Λυβοτενι, Γ. (2015). Βανκινγ Μαναγεµεντ, Πριστινα.

Μυσταφα, Ι. (2008). Φινανχιαλ Μαναγεµεντ τηιρδ εδιτιον, Ινστιτυτε φορ ∆εϖελοπµεντ Ρεσεαρχη

ΡΙΙΝςΕΣΤ, Πριστινα.

Νιµανι, Α. (2010). Φινανχιαλ Πολιχιεσ, Πριστινα.

Παχα, Α. (2005).Βανκσ ανδ Βανινγ Σψστεµ, Πριστινα.

Πανο, Α. Γϕονι, Ε. (2007). Φινανχιαλ Μαρκετσ Ινστρυµεντσ ανδ τηειρ αχτιονσ, Τιρανα.

Σηιµ ϑαε, Κ. (1999). Φινανχιαλ Αχχουντινγ, Σεχονδ εδιτιον, ΜχΓραω−Ηιλλ.

Συλο, Η. (2006). Μονεψ, Βανκσ ανδ Φινανχιαλ Μαρκετσ, Αγαφερ.

Σηεριφ, Β. (2012). Φινανχε, Τιρανα.

Σηαβοϖιχ, Ση. (2009). Βανκινγ, Βελγραδε.

Ωεβσιτεσ

η∃ π://ωωω.βθκ−κοσ.οργ/ρεποσιτορψ/δοχ/2015/ΒΘΚ_ραπορτι+20ςϕετορ+202015..πδφ

η∃ π://ωωω.προχρεδιτβανκ−κοσ. Χοµ/ρεποσιτορψ/δοχσ/ΑΡ−2015−αλ_205207.πδφ

η∃ π://ωωω.ραιφεισεν−κοσοϖ.χοµ/ρεποσιτορψ/δοχσ/2016−04−28_Αννυαλ Ρεπορτ−2016_Αλβ.πδφ.

η∃ π://ωωω.τεβ−κοσ.χοµ/ιµαγεσ/υπλοαδσ/! λεσ/ΤΕΒ−Αννυαλ−Ρεπορτ−2015−ΑΛΒ.πδφ.

η∃ π://ωωω.βπββανκ.χοµ/ρεποσιτορψ /δοχσ/ΒΠΒ−Αννυαλ Ρεπορτ 2015_Σηθιπ/Αλβανιαν_943975.

πδφ.

η∃ π://ωωω.βεκονοµικε.χοµ/Αρτιχλεσ/68/ιµαγεσ/19−05 2016/491189_ΒΕ_ΡΑΠΟΡΤΙ_ςϑΕΤΟ

Ρ_Α ΛΒ_ωεβ.πδφ

η∃ π://ωωω.ισβανκκοσοϖα.χοµ/ΣΘ/∆οχυµεντσ/ΡαπορτιΑυδιτιµιτΠρ2015.πδφ

η∃ π://ωωω.βκτ−κσ.χοµ/δοχ/βκταυδιτεδ/ενγλιση/Αννυαλ_Αυδιτ_Ρεπορτ_2015.πδφ

η∃ π://ωωω.ζιραατβανκ−κοσοϖα.χοµ/Μεδια/ΚΟ/πδφ/Πυβλιχατιονσ/ΖΒΚ_ΒΓϑ_2015_Θ4.πδφ

η∃ π://βανκασσοχ−κοσ.χοµ/σεκτορι−βανκαρ