Tregu i punës dhe arsimi i lartë në Shqipëri

• Author: Majlinda Velçani - Ikbale Tepelena
• Position: Universiteti 'Aleksandër Moisiu', Durrës
• Pages: 119-126

119

Vol. 4 No.2

September 2018

Balkan Journal of Interdisciplinary Research

IIPCCL Publishing, Graz-Austria

ISSN 2410-759X

Acces online at www.iipccl.org

Tregu i punës dhe arsimi i lartë në Shqipëri

Majlinda Velçani

Universiteti “Aleksandër Moisiu”, Durrës

Ikbale Tepelena

Universiteti “Aleksandër Moisiu”, Durrës

Abstrakt

Ky punim ka si qëllim të bëjë një prezantim të situatës së punësimit në Shqipëri,bazuar në

kritere të ndryshme.Por mbi të gjitha me anë të kët punimi,duam të tregojmë sesa mundësi

na ofron tregu i punës për të gjithë të diplomuarit e fushave të ndryshme. Arsimi luan një rol

shumë të rëndësishëm në kr imin e kapitalit njerëzor dhe është një nga premisat për zhvillimin

ekonomik dhe social të një vendi. Statistikat e tregut të punës janë thelbësore për hartimin

e shumë prej politikave sociale dhe ekonomike.Por problemi që haset më së shumti është

tranzicionit nga shkolla në punë,i pranishëm në një masë të madhe, si në institucionet private

ashtu edhe në ato publike të arsimit. Matja dhe ndjekja e ecurisë së treguesve të punësimit dhe

papunësisë i shërben jo vetëm analizave të situatës aktuale, por edhe monitorimit të strategjive

të hartuara dhe marrjes në kohë të masave për të parandaluar rënien ekonomike ose për të

nxitur më tej përmirësimin ekonomik. Duhet të kemi parasysh se një treg pune që funksionon

mirë është ai që përthith shumicën e të sapo diplomuarve brenda pak muajsh nga përfundimit

i shkollimit të tyre. Në ditët e sotme ky proçes po bëhet një sfi dë e madhe .Për më tepër, kriza

e zgjatur e punësimit në vend i detyron të rinjtë jo vetëm të presin më gjatë për punën e tyre

të parë, por edhe për të qenë më pak selektiv për llojin e punëve që ata janë duke kërkuar dhe

duke pranuar. Për mbledhjen e të dhënave në hartimin e kët punimi janë përdorur metoda të

përgjithshme,si metoda analitike, metoda cilësore dhe që konsiston në gërshtimin e të dhënave

primare me ato sekondare.Në punim fi llimisht do të jepet një tablo e zhvillimit të tregut të

punës,ndikimi që kanë si në jeten ekonomike dhe sociale.Më pas do të ndalemi sesa ky treg

pune u ofron mundësi të diplomuarve dhe sesi ka ndryshuar tregu i punës nga ndikimet e

globalizimit,duke u shoqëruar me përfundimet përkatëse.

Fjalët kyçe:tregu i punës,arsimi i lartë,tranzicioni arsim-punësim,globalizimi,puna dhe

teknologjia.

Hyrje

Ashtu siç është theksuar gjithmonë në diskutime dhe debate të ndryshme akademike

dhe jo vetëm,arsimi është një nga elementët më të rëndësishëm në kr imin e kapitalit

njerëzor për zhvillimin ekonomik dhe social.Në Shqipëri e drejta e arsimimit është

e garantuar me Kushtetutë, për të gjithë shtetasit pa asnjë lloj dallimi. Dokumentet

nëpërmjet të cilave shprehen politikat arsimore, janë Strategjitë e zhvillimit për

arsimin e lartë dhe atë parauniversitar, si edhe ligjet përkatëse. Ndërsa janë statistikat

ato të cilat pasqyrojnë në të dhëna dhe tregues, aktivitetin arsimor që kryhet në vend.

Statistikat e punësimit mund të përdoren për një numër analizash të ndryshme,

përfshirë ato makro-ekonomike që e shohin punën si një faktor prodhimi. Në nivel

mikro, ato përdoren për të studiuar një sërë aspektesh sociale që lidhen me situatën

e punësimit të një individi: siç është punësimi si një burim i të ardhurave familjare,

integrimi social i imigrantëve, etj. Duke qenë një tregues strukturor dhe afat-shkurtër,