Aktualiteti shqiptar i pronësisë intelektuale dhe rregullimi i saj ligjor sipas aquis

• Author: Altin Maliqi
• Position: SHLUJ 'Luarasi', Fakulteti i Drejtësisë
• Pages: 482-491

ISSN 2410-759X

Acces online at www.iipccl.org

Balkan Journal of Interdisciplinary Research

IIPCCL Publishing, Tirana-Albania Vol. 1 No. 3

January 2016

482

Aktualiteti shqiptar i pronësisë intelektuale dhe rregullimi i saj ligjor

sipas aquis

Altin Maliqi

SHLUJ “Luarasi”, Fakulteti i Drejtësisë

Abstrakt

Pronësia Intelektuale si një e drejtë me mjaft rëndësi në jetën social-ekonomike të një

vendi përbën atë që i jep vlerë dhë rëndësi punës së mendjes dhe intelektit njerëzor. Janë

të shumta aspektet ku të drejtat e komunitetit i cili prodhon dhe ofron produkte në sajë

të mendjes dhe formimit profesional, sikurse edhe krijime me rëndësi për jetën kulturore,

shkencore dhe sociale, për ekonominë dhe qarkullimin tregtar të mallrave dhe

shërbimeve, të cilët në një kuptim filozofik janë ende larg asaj që quhet “përfitim i fryteve të

punës”, janë ende larg respektimit të të drejtave të tyre morale dhe ekonomike.

Propoganda dhe strategjitë janë pjesë e përpjekjeve të qeverisë në vitet e fundit, duke

pasur parasysh kohën që nga nënshkrimi i MSA-së e në vazhdim, ka bërë dhe po vazhdon

duke i ndarë detyrat dhe kompetencat në një zinxhir institucionesh që po e udhëheqin

tashmë odisenë e vështirësive për të arritur në një standard si ai që kërkon integrimi dhe

për t’i dhënë më në fund rëndësinë dhe vlerën materiale që puna e këtij komuniteti na

ofron.

Gjithashtu, pjesë e këtyre tentativave të panumërta që politika shqiptare po bën për të

arritur ato nivele dhe standarde sociale, ekonomike dhe ligjore, del shpesh në pah nevoja

për nxjerrjen e ligjeve të reja dhe akteve që lehtësojnë implementimin e tyre, edhe fusha

e cila do të jetë në fokus të këtij materiali shkencor dhe analizues, është një pjesë mjaft e

gjerë e prekshme e të drejtave që lindin si rezultat i punës mendore dhe intelektit njerëzor.

Fjalë kyçe: Pronësi Intelektuale (PI), Të Drejtat e Autorit, Patenta, Marka Tregtare, Dizenjo

Industriale, Organizata Botërore e Pronësisë Intelektuale (WIPO).

Hyrje

Sikurse u cilësua në abstraktin e këtij punimi, qëllimi kryesor për të arritur në atë

nivel që kërkon integrimi përsa i përket respektimit të Pronësisë Intelektuale, është

që mbarë opinioni publik duhet të ketë ose të marrë njohuritë e nevojshme mbi

rëndësinë dhe vlerat ekonomike që ka kjo e drejtë. Në mënyrë të përmbledhur dhe

analitike do të trajtohen disa nga aspektet teorike mbi kuptimin dhe rëndësinë e PI-

së, si dhe elementët më kryesorë të rregullimit ligjor të tyre si për formalizimin

institucional, ashtu edhe për tërësinë e të drejtave që rrjedhin nga strukturimi i PI-

së.

Si një risi organizative paraqiten në aktualitetin shqiptar dy institucionet që

formalizojnë degët e PI-së, Zyra Shqiptare për të Drejtën e Autorit dhe Drejtoria e

Patentave dhe Markave, njëra në varësi të Ministrisë së Kulturës dhe tjetra në varësi

të Ministrisë së Ekonomisë, të cilat rregullojnë sipas kritereve ligjore regjistrimin

dhe mbrojtjen e të drejtave që garantojnë këto pronësi dhe gjithashtu ndërthurin

praktikën dhe zbatimin e ligjit me përfitimin ekonomik që gjenerojnë produktet e

PI-së.