Barazia gjinore në marredheniet e punes në kontekstin e ndikimit të marrëdhënieve mes legjislativit shqiptar dhe BE-së

• Author: Alma Hoti
• Position: Universiteti Europian i Tiranes
• Pages: 506-524

ISSN 2410-759X

Acces online at www.iipccl.org

Balkan Journal of Interdisciplinary Research

IIPCCL Publishing, Tirana-Albania Vol. 1 No. 3

January 2016

506

Barazia gjinore në marredheniet e punes në kontekstin e ndikimit të

marrëdhënieve mes legjislativit shqiptar dhe BE-së

Alma Hoti (Doktorante)

Universiteti Europian i Tiranes

Abstrakt

Një numër i konsiderueshem studiuesish e shohin dhe e konsiderojnë barazinë gjinore

në punësim si çështje standartesh dhe praktikash juridike.Studiuesit shkallën e barazisë

gjinore e lidhin me rolin e rëndësishëm të faktorëve të natyrës juridike

,kombëtare,nderkombëtare ,globale Studiuesit faktoreve juridike iu atashojnë një

influencë positive dhe kontribut në rritjen dhe përmirësimin e barazisë gjinore. Çfarë e

shpjegon marrëdhënien ndermjet Legjislativit shqiptar dhe Bashkimit Europian ? Çfare

e shpjegon angazhimin e Legjislativit shqiptar në nxjerrjen e ligjeve te reja dhe

permiresimin e definimeve dhe standarteve të barazisë gjinore në punë? Ky paper analizon

marrëdhënien mes legjislativit shqiptarë dhe BE-se si një faktorë influencues rajonal në

kontekstin e marrëdhënieve gjinore në punë.

Cili ka qënë impakti që vëzhgohet në trajtimin e barazisë gjinore në punë nga Legjislativi

shqiptar?Efektiviteti i rolit të faktorit rajonal BE vëzhgohet në faktin se legjislativi

shqiptar ka bere ndryshime në legjislacionin shqiptar.Ndryshimet e bera në ligjet

shqiptare dhe nxerrja e ligjeve të reja në kontekstin e marrëdhënieve gjinore janë bërë në

përputhje dhe në zbatim të standarteve ndërkombëtare globale dhe rajonale.Ky paper

konkludon se roli dhe ndikimi i ushtruar nga faktori rajonal si BE-ja ka një influencë

positive mbi faktorin kombëtarë si Legjislativi shqiptar.Kjo influencë e ushtruar ka bërë

që legjislativi shqiptar të marrin ndërveprime konkrete në përafrimin e harmonizimin

e legjislacionit në kontekstin e mardhënieve gjinore ne punë.Kjo influencë positive lidhet

me predispozitën e faktorit kombëtarë për të ndryshuar legjislacionin dhe për ta

përshtatur me standartet nderkombëtare rajonale. Presioni i ushtruar nga faktori

nderkombetare rajonal si BE-ja dhe vullneti i shprehur i Shqipërise për tu anëtaresuar

në familjen e madhe europiane janë dy kushte që kanë kontribuar në shkallën dhe

përmirësimin e barazise gjinore gjatë periudhës 2006-2014.

Fjalë kyçe:barazia gjinore në punë,Legjislativi shqiptar, Bashkimi Evropian,GJEDNJ.

Hyrje

Standartet për mbrojtjen e barazisë gjinore dhe mosdiskriminimit për shkak të gjinisë

janë vendosur në nivele të atilla ,saqë kushtëzojnë zgjidhjen e çështjeve ligjore të

rëndësishmë dhe raporteve nderkombëtare. Në këtë kuadër, mund të themi se

zbatimi i drejtë i ligjit nr. 9970, dt. 24.07.2008 “Për barazinë gjinore në shoqëri” dhe atij

nr. 10221, dt. 04.02.2010 “Për mbrojtjen nga diskriminimi” është thelbësor për të kuptuar

dhe zbatuar sa më mirë parimin e barazisë gjinore. Ligji shqiptar “Për barazinë

gjinore në shoqëri “ promovon barazinë thelbësore si dhe thekson rëndësinë e

mundësive dhe shanseve të barabarta ,për aksesin e grave dhe burrave që ofrohen

nga shteti.Masat e marra nga shteti shqiptare duhet të sigurojnë jo vetëm shanse

dhe mundësi të barabarta ,por dhe rezultate konkrete.Në kuadër të integrimit në

507

ISSN 2410-759X

Acces online at www.iipccl.org

Balkan Journal of Interdisciplinary Research

IIPCCL Publishing, Tirana-Albania Vol. 1 No. 3

January 2016

Bashkimin Europian,Shqipëria ka përafruar legjislacionin e brendshëm me

standartet europiane. Legjislacioni shqiptarë në fushën e anti-diskriminimit

parashikon një gamë të gjërë aktesh,duke filluar me Kushtetutën e Republikës së

Shqipërisë, traktatet ndërkombëtare ,ligjet e brendshme.

Ky paper e merr shtysen nga rritja numerike e ligjeve të nxjerra nga Legjislativi

shqiptar për përmirësimin e standarteve dhe nivelit të barazisë gjinore në punë për

periudhën 206-2014.

Shumë studiues mendojnë se se faktorët juridik ndërkombëtare influencojnë mbi faktorët

juridik kombëtarë. Ka studiues të tjerë ,të cilët theksojnë rolin e aktorëve, duke i dhënë

përparësi sidomos aktorëve kombëtarë, dhe specifikisht legjislativit,1 pasi roli dhe

ndikimi i instrumentave ndërkombëtare ka gjasa të jetë më i madh kur shtetet

kombëtare i reflektojnë ato në ndryshimet që bën parlamenti kombëtar në

legjislacionin për barazinë gjinore sesa kur shtete kombëtare nuk shprehin vullnetin

për të ndryshuar legjislacionin.

Barazia gjinore në punë është trajtuar përmes tre lloje instrumentash

legal:kombëtarë,global, rajonal.Para periudhës 2006 Shqipëria ka ratifikuar një numër

Konventash ndërkombëtare në rastin e Legjislativit shqiptar,të shprehur në ligjet e

miratuara prej tij ,Legjislativi shqiptar ka qënë aktiv në nxjerrjen e ligjeve që përfshijnë

dhe mbulojnë përmes neneve të veçanta edhe problemet e BGJP si para vitit 2006

,ashtu edhe gjate periudhës 2006-2014 te cilat reflektojnë standartet e pakteve dhe

konventave nderkombëtare.Per periudhen para 2006 mund te permenden ligjet per

aderimin e Republikes së Shqipërisë në Paktin Ndërkombëtarë për të Drejtat Civile dhe

Politike,ne Paktin Ndërkombëtar për të drejtat Ekonomike ,Shoqërore dhe Kulturore, Konventa

“Për eleminimin e të gjitha formave të diskriminimit ndaj grave”(CEDAW) ,si dhe Konventa

Europiane e të Drejtave të Njeriut(KEDNJ).Legjislativi shqiptare ka vazhduar te

nxjerr ligje edhe gjate periudhes 2006-2014 ,por ajo çka e dallon është se tashmë

ndryshimet e bera ne legjislacion apo nxjerrja e ligjeve te reja ne fushen e barazisë

gjinore në punë dhe mosdiskriminimit kanë tendencën për të reflektuar standartet e

instrumentave dhe ligjeve ndërkombëtare rajonale.

Ç’farë e shpjegon sjelljen dhe qëndrimin e Legjislativit shqiptar?Përse Legjislativi

shqiptar angazhohet kaq shumë dhe karakteri i ligjeve kanë përmirësuar kuptimin

dhe definimin e standarteve të barazisë gjinore në punë? Deri në ç‘ pikë ,legjislativi

shqiptar ka treguar vullnetin ti perafrohet standarteve të BE-së dhe GJEDNJ?Paper

tenton te jap pergjigje këtyre pyetjeve dhe te hedh drite mbi analizen e marrëdhenieve

mes Legjislativit shqiptar dhe BE-së në kontekstin e marredhenieve gjinore në

punë,për periudhën 2006-2014.

Paperi është i strukturuar në këtë mënyrë:Në seksionin tjetër bën një vështrim të

shkurtër të literaturës në lidhje me qasjet e studiuesve për ndikimin e faktorëve me

natyrë juridike në shkallën e barazisë gjinore në punë.Seksioni i tretë sjell fakte mbi

veprimtarine e Legjislativit shqiptar per perafrimin dhe harmonizimin e legjislacionit

shqiptar me standartet evropiane.Seksioni i katërt analizon marrëdhënien asimetrike

e Legjislativit shqiptar me BE.Paperi mbyllet me konkluzionet.

Seksioni2.Një vështrim i shkurtër i literaturës

Barazia gjinore në përgjithësi dhe barazia gjinore në kontekstin e punës është një

1 Andrew C. Byrnes and Marsha Freeman, “The Impact of the CEDAW Convention: Paths to Equality,”

UNSW Law Research, Paper No. 2012-7, February 20, 2012, pp. 3-4.