Etika e diskursit social

• Author: Musa Nikçi
• Pages: 21-25

21

Vol. 4 No.3

January, 2019

Balkan Journal of Interdisciplinary Research

IIPCCL Publishing, Graz-Austria

ISSN 2410-759X

Acces online at www.iipccl.org

Etika e diskursit social

Musa Nikçi

Abstrakt

Në këtë punim do të analizohet etika e diskursit social si një disiplinë e cila formon rrënjë në

fi lozofi të e ndërkomunikimit. Si disiplinë relativisht e re dhe në zhvillim ofron një bosht teorik

dhe fi lozofi k mbi normat morale të sjelljes dhe komunikimit. Zbulimi i kësaj disipline lidhet

me emrat dhe punën e shumë autorëve. Në këtë punim do të analizohet kryesisht fi lozofi a

e Habermasit dhe zanafi lla e kërkimeve teorike për ta ndërtuar dhe konceptuar etikën e

diskursit social.

Hyrje

Ndër frazat më të famshme të diskursit etik që propozohet nga Jurgen Habermas

është: në diskurs, forca natyrale e argumentit më të mirë është prevalente. Etika e

diskursit i referohet një lloj argumenti që përpiqet të kr ojë të vërteta normative

ose etike duke shqyrtuar supozimet e diskursit1. Variacionet e kët argumenti janë

përdorur në vendosjen e etikës egalitariane, si dhe etikës libertariane.

Etika e diskursit lidhet kryesisht me punën e Karl-O o Apel (1980) dhe Jürgen

Habermas, i cili bashkon teorinë e t të racionalitetit dhe veprimit komunikuese

(1981) me njohuritë e Apelit (Habermas 1983, 1989).

Shqyrtimi i literaturës

Historiku dhe zhvillimi

Filozofët e dikurshëm të Frankfurtit, Jurgen Habermas dhe Karl-O o Apel,

konsiderohen të jenë themelues të etikës së diskursit modern, i cili mori formë në

vitet shtatëdhjetë dhe tetëmbëdhjetë të shekullit të njëzetë. Megjithatë, ideja e ED2 u

rrit nga G. H. Mead në fi llim të shekullit të njëzetë, i cili u frymëzua nga semiotika

pragmatike e C.S. Peirce, në të cilën komunikimi është instrumenti kryesor në proceset

kolektive të vërtetimit të së vërtetës. Që nga Apel dhe Habermas, ED është ndjekur

nga një numër fi lozofësh. Për qëllime të përqëndrimit dhe qartësisë, në këtë punim

do të përqëndrimi te fi lozofi a që mbështetet nga Habermas.

Ashtu si Mead, të dy Apel dhe Habermas janë plotësisht të ndikuar nga pragmatizmi.

Apel heton të ashtuquajturat kushtet transcendental-pragmatike të komunikimit. Si

përgjigje e pragmatistëve ndaj sistemit të Kantit me arsye të pastër, ai pohon se kushdo

që merr pjesë në një argument pranon në mënyrë implicite të gjitha pretendimet e

mundshme që mund të bëhen, sa kohë nëse këto pretendime mund të justifi kohen

nga argumente racionale (Apel 1980, fq. 277).

Në zhvillimin e versionit të t të ED, Habermas kombinon teorinë e t të konsensusit

të së vërtetës (1973) me teorinë e t të veprimit komunikuese (1981). Ai përshkruan

1 Discourse Ethics.” Encyclopedia of Science, Technology, and Ethics, Encyclopedia.com, www.

encyclopedia.com/science/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/discourse-ethics.

2 Shkurtesw pwr Etikwn e Diskursit.